گفت‌وگو با مدیر هنرستان
سرکار خانم مریم
بالامحله، مدیر هنرستان فنی‌وحرفه‌ای بتول
آقامحمدی است. ایشان دارای مدرک فوق‌لیسانس برنامه‌ریزی آموزشی با
29 سال سابقه کار در آموزش‌وپرورش است که در شش سال گذشته، مسئولیت این هنرستان را
برعهده داشته است.
او در پاسخ به این سؤال که چه عواملی
موجب پیشرفت، موفقیت و کسب رتبه‌های بالای هنرجویان این هنرستان
در امتحانات نهایی و المپیادهای علمی و عملی شده است، می‌گوید:
«برنامه‌ریزی آموزشی و تربیتی متناسب با نیاز
هنرجویان، به‌کارگیری نیروهای متخصص، مجرب و
علاقه‌مند و کوشا، همدلی و هماهنگی
کادر اجرایی و آموزشی در جهت پیشبرد برنامه‌ها،
ایجاد فضای مفرح برای هنرآموزان و هنرجویان، بهره‌گیری از امکانات موجود و به‌روزرسانی تجهیزات موردنیاز هنرستان،
ترغیب هنرجویان به تلاشی بیشتر، و تقدیر از هنرآموزان و هنرجویان کوشا، پیشرو و
خلاق، بخشی از عوامل موفقیت‌های هنرجویان این هنرستان است.»
وی می‌افزاید: «ارتباط خوب و مستمر با خانواده
هنرجویان نیز یکی دیگر از عوامل موفقیت هنرجویان این هنرستان به‌شمار می‌رود.»
خانم بالامحله در ادامه می‌گوید: «این هنرستان در حال حاضر دارای
190 هنرجو در چهار رشتههای رایانه، معماری، حسابداری و
گرافیک و 29 نفر کادر آموزشی، اداری و اجرایی است. فضای حاکم بر روابط هنرآموزان و
هنرجویان این هنرستان کاملاً انسانی و توأم با محبت است. به همین دلیل، هنرجویان
از حضور خود در این هنرستان احساس رضایت و نشاط می‌کنند و در انجام کارهای هنرستان، همکاری
بسیار خوبی دارند. الان حدود 70 درصد کار نظافت هنرستان را خود هنرجویان به‌عهده گرفته‌اند.»
مدیر هنرستان بتول آقامحمدی یکی دیگر از عوامل پیشرفت این
هنرستان را تشکیل کلاس‌های مهارت‌های زندگی برای هنرجویان و والدین آن‌ها ذکر می‌کند و می‌گوید: «نحوه گفت‌وگو، مهارت نه گفتن، آموزش مهارت‌ها قبل از ازدواج، آموزش بالابردن عزت‌نفس، ارتباط دختران و پدران، ارتباط
دختران و مادران، و.... برخی از موضوعاتی هستند که در کلاس‌های آموزشی مهارت‌های زندگی توسط استادان متخصص در رشتههای روان‌شناسی و مشاوره به آن‌ها می‌پردازیم»
خانم بالامحله یکی دیگر از عوامل موفقیت این هنرستان
را حمایت بسیار خوب مادی و معنوی خانواده خیّر سازنده این هنرستان (آقای محمدنقی
ترکمان) از هنرستان ذکر می‌کند و می‌گوید: «خانواده آقای محمدنقی ترکمان بعد
از احداث این هنرستان همیشه در کنار مسئولان این هنرستان بوده‌اند و با حمایت‌های فکری، مادی، معنوی و تشویق‌های به‌موقع خود، همواره دست‌اندرکاران هنرستان را یاری کرده‌اند. ای کاش خانواده همه خیّران مدرسه‌ساز، پس از احداث مدارس خود، درکنار
مسئولان مدارس بمانند و آن‌ها را یاری کنند. حضور آنان
درکنار مسئولان مدارس می‌تواند کمک بسیار خوبی برای رشد
علمی، آموزشی و تربیتی این نوع مدارس باشد. خیّران باید در کنار مدارس اهدایی خود
بمانند.»
تصویرسازی
روشن و مثبت از رشته‌ها برای هنرجویان
همان‌طور که مدیر هنرستان گفت، این هنرستان
29 نفر کادر آموزشی، اداری و اجرایی دارد که 20 نفر از آن‌ها را هنرآموزان یا دبیران تشکیل می‌دهند. ما با چندتن از این هنرجویان گفت‌وگو کردهایم.
زهرا معجری، هنرآموز رشته معماری این هنرستان است.
او مدرک لیسانس معماری و 22 سال سابقه کار دارد. علاوه بر آموزش‌وپرورش، در سازمان‌های دیگری مانند شرکت نفت، شرکت‌های ساختمانی، شرکت‌های لوله‌کشی گاز و... سابقه کار دارد. ایشان یکی
از عوامل موفقیت هنرجویان هنرستان را، هماهنگی هنرآموزان در زمینه روش تدریس می‌داند و می‌گوید: «ما معمولاً فراتر از کتاب‌های درسی، به بچه‌ها در رشته تحصیلی‌شان، اطلاعات و آگاهی می‌دهیم. درباره آینده کاری‌شان، برای آن‌ها تصویرسازی می‌کنیم و ذهنیت آن‌ها را نسبت به آینده کارشان، روشن و
مثبت می‌کنیم. به هنرجویان می‌گوییم که شما حتی در خانه هم می‌توانید کار کنید. من اتوکد و نقشه‌کشی را در حد بالا به آن‌ها یاد می‌دهم. به‌گونه‌ای که برخی از هنرجویان ما در دوره
هنرجویی خود مشغول کار می‌شوند. من به هنرجویانم می‌گویم: اگر الان من دانش‌آموز بودم، حتماً به این هنرستان می‌آمدم، چون اکثر هنرآموزان این هنرستان،
تجارب کارهای بیرونی دارند و از تجارب عملی خود در آموزش هنرجویان به‌خوبی استفاده می‌کنند. همین موضوع عامل مهمی در موفقیت
تحصیلی بچه‌ها شده است.»
معجری می‌افزاید: «هزینه وسایل و تجهیزات معماری
بالاست، اما ما در این هنرستان سعی می‌کنیم
از وسایل و ابزارهای موجود به خوبی استفاده کنیم تا بچه‌ها با حداقل‌ها، بهترین کارها را انجام دهند.»
ارتباط
قوی هنرستان با خانواده هنرجویان
مریم غلامی با مدرک لیسانس گرافیک و 27 سال سابقه
کار، هنرآموز رشته گرافیک هنرستان است.
ایشان می‌گوید: «این هنرستان برنامه‌ریزی دقیقی برای انجام کارهایش دارد و
هنرآموزان و هنرجویان براساس این برنامه‌ریزی
کار می‌کنند. وظایف همه هم مشخص است.
مسئولان هنرستان خانواده‌ها را توجیه می‌کنند و ما بچه‌ها را آموزش می‌دهیم. ارتباط خانواده و هنرستان، به‌خصوص قبل از ثبت‌نام، بسیار قوی است. ما برای خانواده‌ها قبل از ثبت‌نام جلسه می‌گذاریم و خانواده‌ها را نسبت به آینده بچههایشان توجیه می‌کنیم. این کارها تأثیر بسیار خوبی در
پیشرفت کار هنرستان دارد.
یکی از ابتکارات هنرستان ما این است که
دو هفته قبل از مهرماه، برای بچه‌ها برنامه دارد و آموزش‌ها را زودتر شروع می‌کنیم. این کار روی بالا رفتن کیفیت
آموزش بچه‌ها خیلی اثرگذار است. به‌طوری که بسیاری از بچه‌های این هنرستان که الان در دوره
کاردانی یا کارشناسی ادامه تحصیل می‌دهند، خودشان می‌گویند که در دانشگاه چیز زیادتری نسبت
به هنرستان به ما نمی‌آموزند. ما بچه‌ها را خیلی قوی آموزش می‌دهیم.»
غلامی در ادامه صحبت‌های خود به برخی از مشکلات هم اشاره می‌کند و خاطرنشان می‌سازد: «یکی از مشکلات هنرستان‌ها این است که ارتباط با بازار کار قوی
نیست. با صنعت ارتباط برقرار نیست. آنچه ما آموزش می‌دهیم، با نیاز بازار کار متفاوت است. ما
براساس یک سری ضوابط و قوانینی آموزش می‌دهیم،
که بازار کار این‌ها را قبول ندارد.»
غلامی در پایان به درس عکاسی به‌عنوان یکی از درس‌های بسیار جذاب هنرستان اشاره می‌کند و می‌گوید: «درس عکاسی یکی از درس‌های بسیار نشاط‌آور برای بچه‌هاست. ما یک آتلیه خوب و مناسب برای
عکاسی داریم که بچه‌ها خیلی خوب از آن استفاده می‌کنند و از کار در آن لذت می‌برند. چون باید کارهای عکاسی خود را
روتوش کنند. از نرم‌افزار هم کمک می‌گیرند و عملاً درگیر کار با نرم‌افزار می‌شوند. به همین دلیل، یکی از جذاب‌ترین بخش آموزشی ما، آموزش عکاسی است.»
هنرجویان
می‌توانند کارآفرین شوند
فاطمه مهدور، هنرآموز رایانه هنرستان مدرک کارشناسی
مهندسی رایانه و 13 سال سابقه کار دارد. ایشان در مورد روش تدریس و روش کار خود می‌گوید: «یکی از برنامه‌هایی که ما در آموزش داریم، این است که
سعی می‌کنیم اول استعداد بچه‌ها را کشف کنیم. از همانجا، آن‌ها را به سمت گرایش خودشان سوق می‌دهیم و به‌کار کردن در آن گرایش تشویق می‌کنیم. حتی آن‌ها را به مراکزی معرفی می‌کنیم که بتوانند کار کنند و خودشان را
نشان دهند.
این کار در
موفقیت هنرجویان خیلی مؤثر است.بچه‌ها در رشته رایانه از همانجا که شروع به تدریس می‌کنیم، می‌توانند
کارآفرین شوند و در گرایش‌های شبکه، تولید محتوا و برنامه‌سازی
کارآفرینی کنند. درخصوص کنکور هم آن‌قدر تلاش می‌کنیم که بچه‌ها بتوانند در کنکور رتبه‌های خوبی
کسب کنند.»
مهدور در ادامه سخنان خود به برخی مشکلات هم
اشاره می‌کند و می‌گوید: «هنرجویان متأسفانه در درس
کارآموزی با مشکل روبه‌رو هستند. زیرا برخی از آن‌ها می‌روند و در مراکزی کار می‌کنند که در شأنشان نیست و به‌صورت تخصصی با آن‌ها کار نمی‌کنند. یا اساساً کار به آن‌ها نمی‌دهند و بی‌کار هستند.»
برای
هنرستان‌ها تبلیغ نمی‌شود
اعظم احمدوند، دبیر حسابداری، یکی دیگر از هنرآموزان
این هنرستان است. وی مدرک کارشناسی حسابداری و 24 سال سابقه کار دارد. معتقد است
در کشور ما برای هنرستان‌ها تبلیغ نمی‌شود و خانواده‌ها هم اطلاعات درستی از هنرستان‌ها و رشتههای فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش ندارند.
او می‌گوید: «مردم رشتههای فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش را نمی‌شناسند و براساس سوابق ذهنی خود که دانش‌آموزان ضعیف به هنرستان می‌روند، دوست ندارند بچههایشان به هنرستان بروند و حتی مانع
رفتن بچه‌ها به هنرستان می‌شوند. برخی از خانواده‌ها هم فکر می‌کنند که فقط پسران باید به هنرستان
بروند، چون در هنرستان رشتههای مکانیک و برق درس می‌دهند که رشته‌هایی پسرانه هستند.»
احمدوند یکی دیگر از مشکلات رشته حسابداری در
هنرستان‌ها را بالا بودن حجم کار این
رشته بیان می‌کند و می‌افزاید: «حجم کار رشته حسابداری زیاد
است. مخصوصاً حجم زیاد کتاب‌های جدیدالتألیف انرژی زیادی از
ما و هنرجویان می‌گیرد. البته مؤلفان کتاب‌های درسی به ما توصیه می‌کنند که مطالب را در حد زیاد نگوییم و
زیاد معطل نشویم ولی دانش‌آموزان هم می‌گویند که ما می‌خواهیم در کنکور و آزمون‌های دیگر شرکت کنیم. این وسط ما
هنرآموزان سردرگم هستیم. چون اگر بخواهیم مفهومی کار کنیم، وقت کم می‌آوریم.»
احساس
رضایت هنرجویان از تحصیل در این هنرستان
ما در ادامه تهیه این گزارش، گفت‌وگویی هم با هنرجویان کردیم تا بدانیم
که آن‌ها با چه احساسی در این هنرستان
تحصیل می‌کنند و چه پیامی برای سایر دانش‌آموزان دارند.
زینب ایرانی، هنرجوی سال سوم معماری، می‌گوید: «من از طریق خواهرم که در رشته
معماری درس می‌خواند با این رشته آشنا شدم و
علاقه‌مند شدم که برای ادامه تحصیل به
این هنرستان بیایم. من از اینکه در این هنرستان هستم، احساس خوبی دارم. بین بچه‌ها رقابت سالمی وجود دارد و مسئولان و
هنرآموزان تلاش می‌کنند که بچه‌ها صرفاً به‌خاطر نمره درس نخوانند، بلکه بکوشند
برای بالا بردن بار علمی خودشان درس بخوانند.
مهدیه محمدی‌راد، یکی دیگر از هنرجویان است که در سال
سوم رشته رایانه درس می‌خواند. او می‌گوید: «دایی‌ام مشوق من برای آمدن به هنرستان بود.
چون من به رشته رایانه علاقه داشتم و او به من گفت وقتی به این رشته علاقه درای و می‌خواهی در این رشته ادامه تحصیل بدهی،
چرا از همین حالا و از مدرسه شروع نمی‌کنی
و به هنرستان نمی‌روی؟ همین استدلال موجب شد که
من به هنرستان بیایم و در رشته رایانه درس بخوانم. حالا هم از اینکه به این
هنرستان آمده‌ام خیلی راضی هستم.
من اکنون خودم به بسیاری از دانش‌آموزان توصیه می‌کنم که در هنرستان ادامه تحصیل بدهند.
چون این کار فایده زیادی برای دانش‌آموزان دارد. اولین فایده تحصیل
در هنرستان این است که هنرجویان بعد از مدتی، حداقل در یک رشته کاری مهارت پیدا می‌کنند و زمینه جذب آن‌ها در بازار کار حتی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه بیشتر است.»
وی اضافه می‌کند: «دومین فایده رفتن به هنرستان این
است که در هنرستان امکان انجام کارهای عملی وجود دارد و کار عملی روی روحیه انسان
اثر مثبتی دارد و موحب شادابی انسان می‌شود.
در صورتی که در دبیرستان بیشتر کارها تئوری و کسل‌کننده هستند. سومین فایده رفتن به
هنرستان این است که یک سال زودتر درس را تمام می‌کنیم و وارد زندگی می‌شویم.»
صبا معظمی، هنرجوی سال سوم رشته گرافیک هنرستان
است. او می‌گوید: «علت اینکه من به هنرستان
آمدم، این بود که مادرم دبیر ریاضی این هنرستان بود. در ضمن با هرکسی مشورت می‌کردم، آن‌ها هم به من پیشنهاد می‌کردند که به هنرستان بروم. زیرا دانش‌آموز در هنرستان از فضای نظری صرف خارج
می‌شود. مشاور ما هم می‌گفت که نشاط و شادابی در هنرستان بیشتر
از دبیرستان است. البته مردم دید خوبی نسبت به هنرستان ندارند، اما آن‌ها که در هنرستان درس می‌خوانند، خوب می‌دانند که محیط هنرستان آن‌طوری نیست که مردم فکر می‌کنند.»
لیلا مرادی، هنرجوی
سال سوم رشته حسابداری، یکی دیگر از دانش‌آموزان این هنرستان
است که می‌گوید: «قبل از اینکه به هنرستان بیایم، مشاور ما اولویت
انتخاب رشته مرا رشته ریاضی و تجربی تعیین کرد. ولی چون خواهرم در هنرستان رشته
حسابداری خوانده بود، به من توصیه کرد که به هنرستان بروم. من به هنرستان آمدم و
الان هم از اینکه در هنرستان تحصیل می‌کنم، خوشحالم. هرکسی
هم از من سؤال می‌کند و مشورت می‌خواهد، می‌گویم در هنرستان ادامه تحصیل بدهد. اتفاقاً چون عده دانش‌آموزان در
هنرستان‌ها کمتر است، بیشتر به بچه‌ها رسیدگی می‌کنند.»
وی می‌افزاید: «مردم فکر می‌کنند که بچههایشان حتما باید دکتر و مهندس بشوند و
کار پیدا کنند. نمی‌دانند که بچههایشان می‌توانند از طریق دیگر هم کار کنند.»
هنگامه ابراهم‌ادهمی، یکی دیگر از هنرجویان هنرستان که در
سال سوم رشته گرافیک مشغول تحصیل است، می‌گوید:
«من خودم از اول به رشته هنر و گرافیک علاقه داشتم و به همین دلیل، هنرستان را
برای ادامه تحصیل انتخاب کردم. الان هم احساس خیلی خوبی دارم. چون رشته گرافیک
تنوع زیادی دارد و تحصیل در این رشته نشاط‌آور
است و خسته‌کننده نیست.»
وی معتقد است که اگر دانش‌آموزان دوره اول متوسطه برای ادامه
تحصیل به هنرستان بروند، خیلی بهتر است. چون در هنرستان تنوع زیادی وجود دارد و
باعث شادابی می‌شود. نکته دیگر این است که اگر
دانش‌آموزان متوسطه اول به هنرستان
بروند، زودتر وارد بازار کار می‌شوند.