عکس رهبر جدید
۰
سبد خرید شما خالی است.

دکتر مهدی رجبعلی‌پور؛ ریاضی‌دان و دانشمندی چندبعدی

  فایلهای مرتبط
دکتر مهدی رجبعلی‌پور؛ ریاضی‌دان و دانشمندی چندبعدی

1. شهربانو و همسرش قَوام در کرمان زندگی میکردند. در 16 خرداد سال1324 خورشیدی، اولین فرزند شهربانو به دنیا آمد و نامش را مهدی گذاشتند. مهدی قبل از رسیدن به شش سالگی، پدر را از دست داد. آموزش مدرسهای را از سال 1330 در پرورشگاه صنعتی شروع و تا پایان کلاس یازده در کرمان زندگی کرد. وی در 17 سالگی عازم تهران شد. با آنکه در آزمون ورودی دانشکده نظامی با رتبه 2 پذیرفته شده بود، اما تصمیم گرفت کلاس دوازدهم را در دبیرستانی در تجریش بگذراند تا دیپلم بگیرد. سپس با شرکت در آزمون سراسری، وارد رشته ریاضی دانشگاه تهران شد. البته در آن زمان مهدی اطلاع چندانی در مورد تحصیلات عالی نداشت. او قصد داشت با انتخاب یک شغل دمدستی برای خود، وارد بازار کار شود. اما شهربانو اصرار داشت که پسرش حتماً به دانشگاه برود. بعدها، مهدی رجبعلیپور در جایی بیان کرد که: «من نمیدانم آخر این مادر روستایی عزیز من چه میدانست دانشگاه یعنی چه؟ او خودش را به آب و آتش زد تا من وارد دانشگاه تهران شوم».

 

2. مهدی رجبعلیپور در مورد نحوه جذب خود به ریاضیات میگوید: چون از 5 سالگی به مکتب رفته بودم، در مدرسه مشکلی با دروسی مثل فارسی و عربی نداشتم. تنها درسی که از آن میترسیدم، ریاضی بود! دلهره من از این درس تا کلاس هفتم ادامه داشت؛ در کلاس دوم سر کلاس ریاضی بدجوری تنبیه شدم. در کلاس چهارم هم از این درس تجدید شدم و حتی در شهریور با ارفاق قبول شدم. اما جبر کلاس هشتم مرا مجذوب ریاضیات کرد؛ به طوری که تمام مسائل ریاضی سالهای قبل را هم به طریق جبری حل کردم و به کمک آن به راز راهحلهای معلمانم پی بردم.

 

3. در سال 1345 دوره کارشناسی را به پایان رساند و عازم شیراز شد تا تحصیلات تکمیلی خود را در بخش ریاضی دانشگاه شیراز آغاز کند. در سال 1347 موفق به کسب مدرک کارشناسی ارشد از این دانشگاه شد و به عنوان مربی ریاضی در همین دانشگاه به مدت دو سال مشغول تدریس گردید. ایشان در سال 1349 از دانشگاه تورنتو کانادا پذیرش گرفت و با دریافت رتبه (بورس) تحصیلی به کانادا رفت. در سال 1352 موفق به اخذ مدرک دکترای ریاضی گردید و به مدت سه سال در دانشگاه دالهاوزی کانادا به عنوان پژوهشگر دوره پسادکتری کار کرد. سپس در سال 1355 به ایران آمد و پس از چند سال تدریس در دانشگاه مازندران، به دانشگاه کرمان منتقل شد و سال 1363 به مرتبه استادی ارتقا یافت. در واقع، ایشان اولین استاد تمام دانشگاه شهید باهنر کرمان بود و تا زمان بازنشستگی در سال 1385 در همین دانشگاه خدمت نمود.

 

4. دکتر رجبعلیپور چندین دوره فرصت مطالعاتی را در دانشگاههای دالهاوزی و تورنتو کانادا و همچنین مرکزبینالمللی فیزیک نظری عبدالسلام در ایتالیا گذرانده است. ایشان به جستجوگری در شاخههای مختلف دانش علاقهمند است. تنوع آثارشان هم نشاندهنده این موضوع است. او علاوه بر حوزه تخصصی خود در ریاضی، آثار چشمگیری در تاریخِ ریاضی، تاریخِ علم، آموزش ریاضی و زبانشناسی دارند. رجبعلیپور به عنوان «چهره ماندگار عرصه ریاضیات» در نخستین همایش چهرههای ماندگار در سال 1380 معرفی شد. ایشان «عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران» و «عضو وابسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی» و همچنین عضو ارشد مرکز بین المللی فیزیک نظری عبدالسلام در ایتالیا هستند. همین چند مورد، نشاندهنده گوشهای از شخصیت چندبعدی رجبعلیپور است.

 

5. استاد در سِمتهای مختلفی منشاء خدمات ارزنده بوده است؛ از جمله: رئیس انجمن ریاضی ایران، معاون پژوهشی دانشگاه کرمان، رئیس دانشکده علوم دانشگاه کرمان، رئیس مرکز تحقیقات جنوب شرق ایران، رئیس مرکز پژوهشی ریاضی ماهانی، رئیس بخش ریاضی دانشگاه کرمان. دکتر رجبعلیپور، به عنوان استاد نمونه دانشگاهی و کشوری برگزیده شدهاند. همچنین ایشان برنده نشان ریاست جمهوری و جوایز بسیاری بودهاند؛ مثل جایزه جشنواره خوارزمی، جایزه علامه طباطبایی بنیاد ملی نخبگان، جایزه دانشگاهی مهندس افضلیپور، جایزه مدیریت و ترویج ریاضیات دکتر بهزاد از طرف انجمن ریاضی ایران و جایزه مرکز پژوهشهای علمی کشور.

رجبعلیپور، سردبیر خبرنامه (بولتن) انجمن ریاضی ایران و عضو هیئت تحریریه مجلات مختلف مثل «نشر ریاضی»، «رشد آموزش ریاضی» و «مجله علوم پایه جمهوری اسلامی ایران» بودهاند. استاد در فعالیتهای مختلف علمی و اجتماعی شرکت داشته است. در سال 1379 خورشیدی مطابق سال 2000 میلادی که از طرف اتحادیه جهانی ریاضی، سال جهانی ریاضیات اعلام شد، با همت دکتر رجبعلیپور و همسرشان خانم بتول باقری که دبیر ریاضی بودند، «خانه ریاضیات کرمان» با هدف ترویج ریاضی و عمومی کردن آن تأسیس شد.

 

6. با توجه به نقش دکتر رجبعلیپور در ریاضیات ایران، به ویژه در زمینه «جبرخطی و کاربردهای آن»، در سال 1390 انجمن ریاضی ایران برای تجلیل از وی، «جایزه مهدی رجبعلیپور» را تصویب کرد. این جایزه به صورت دوسالانه به فرد یا افراد برگزیده اهدا میشود. دکتر رجبعلیپور تاکنون استاد راهنمای حدود 40 دانشجوی کارشناسی ارشد بوده و همچنین هدایت 21 رساله دکتری رشته ریاضی را بر عهده داشته است. آثار مکتوب دکتر رجبعلیپور هم پرشمار است؛ چاپ بیش از 80 مقاله در مجلات ریاضی معتبر بینالمللی، ارائه چندین مقاله در اجلاسهای داخلی و خارجی، انتشار بیش از 25 مقاله به زبان فارسی در زمینه تاریخ ریاضی، تاریخ عمومی و موضوعات ترویجی ریاضی.

 

7. دکتر مهدی بهزاد، یکی از اساتید رجبعلیپور در دوره کارشناسیارشد در دانشگاه شیراز بوده است. او تعریف میکند که روزی مسئله دشواری را با جواب به رجبعلیپور دادم تا آن را خوب بخواند و در جلسه بعد برای سایر دانشجویان توضیح دهد. رجبعلیپور در جلسه مورد نظر راهحل دیگری را برای آن مسئله ارائه داد که بسیار سادهتر و قابلفهمتر از راهحل من بود. وقتی پرسیدم این جواب را از کجا آوردهای؟ در جوابم با لهجه کرمانی گفت: «از خودم است. اگر من راهحل مسئلهای را نفهمم، خودم راهحل دیگری برای آن پیدا میکنم». استاد رجبعلیپور انسان کمالگرایی است. ایشان تعریف میکنند: «هر چیزی که جلویم میگذاشتند، میگفتم باید آن را به طور کامل انجام دهم. مثلاً یک کتاب ریاضی را که انتخاب میکردم، باید کامل میخواندم. این خاطرات و زندگی گذشته من است».

 

8. اگر کسی حتی یک مکالمه کوتاه با دکتر رجبعلیپور داشته باشد، با او احساس راحتی و خودمانی بودن خواهد کرد؛ چرا که در همان ملاقات اول، از نوع برخورد و احوالپرسی گرم استاد متوجه خواهد شد که با یک انسان بسیار فروتن و صمیمی مواجه است. رجبعلیپور، در واقع آموزگار اخلاق و استادی باصفاست که با آرامش کامل، درس زندگی کردن را به اطرافیانش میآموزد. به گواه شاگردانش، توکل داشتن به خدا و امید به کمک و رحمت الهی، از مهمترین توصیههای استاد است. همچنین، اجتناب از بزرگنمایی و پرهیز از صحبتهای بدون دلیل و منطق از دیگر آموزههای ایشان میباشد. موفقیت بیش از پیش استاد را از خداوند متعال خواستاریم و برایشان آرزوی سلامتی داریم.

 

9. معما: روزی کلاغی به یک دسته کبوتر رسید. از یکی از کبوتران پرسید، شما چند نفر هستید؟ کبوتر گفت: «ما و ما و نصف ما و نیمهای از نصف ما، گر تو هم با ما شوی، ما جملگی 100 میشویم». تعداد کبوتران چند تا بوده است؟ سعی کنید این معما را به روش جبری حل کنید.

 

 

منبع:

بنیاد نخبگان استان کرمان. (1395). طواف شمع. شماره 4. دفتر الگوسازی و تکریم. معاونت فرهنگی بنیاد ملی نخبگان.

۲۱۴۶
کلیدواژه (keyword): رشد برهان متوسطه اول، ریاضی و تاریخ،دکتر مهدی رجبعلی‌ پور،
نام را وارد کنید
ایمیل را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید