مقاله‌ای از «رشد آموزش زمین‌شناسی»
فصل‌نامه رشد آموزش زمین‌شناسی در مقاله‌ای به علم تافونومی یا فرایند حفظ‌شدگی و فسیل شدن پرداخته است.
این مقاله به قلم جهانبخش دانشیان و زهرا اکرمی
از اعضای گروه زمین‌شناسی دانشکده علوم دانشگاه خوارزمی نوشته و منتشر شده است.
در ابتدای این مقاله آمده است: «تافونومی علمی است که درباره قوانین تدفین بحث و بررسی می‌کند. ریشه تافونومی از دو کلمه یونانی تافوس به‌معنای مرگ و نوموس به‌معنای قانون است.
دانش تافونومی فرایند حفظ‌شدگی و یا فسیل شدن را بررسی می‌کند و در اصل فرایند گذر بقایای جانداران از زیست‌کره به سنگ‌کره و یا فرایندهای فسیل شدن از لحظه مرگ تا دیاژنز را مورد مطالعه قرار می‌دهد.»
در بخش دیگر مقاله می‌خوانیم: «درواقع برای شناختن فسیل‌ها باید به موجوداتی فکر کرد که اغلب، بدن‌شان در میان سنگ‌های رسوبی دفن و برای میلیون‌ها سال محافظت شده‌اند. باید توجه داشت که حفظ بدن موجودات در رسوبات به‌صورت ثابت و در شرایط اولیه زندگی، موجود زنده نبوده
است بلکه تا درجاتی نیز تغییر می‌کند. البته همان‌طور که اشاره شد میزان تغییرات به خصوصیات بافتی و شیمیایی موجود زنده و شرایط فیزیکو شیمیایی محیط در هنگام فسیل شدن آن‌ها در بین رسوبات بستگی دارد. از سوی دیگر نیز تحت تأثیر پدیده سنگ‌شدگی یا دیاژنز قرار دارد.
علمی که به مطالعه شرایط دفن شدن موجودات زنده پس از مرگ‌شان می‌پردازد و همچنین چگونگی استقرار آن‌ها در لایه‌های رسوبی را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد، تافونومی نام دارد. به‌عبارت ساده‌تر تاریخچه تغییراتی را که فسیل‌ها در حالات مختلف حفظ‌شدگی تحمل کرده‌اند تافونومی
گویند.
تاریخچه تافونومی بیشتر فسیل‌ها شامل سه مرحله قبل از دفن، هنگام دفن و پس از دفن است. مرحله دفن کوتاه‌ترین مرحله و پس از دفن طولانی‌ترین مرحله است.»
ادامه مقاله به تشریح هر یک از این مراحل اختصاص دارد.
متن کامل این مقاله در فصل‌نامه رشد آموزش زمین‌شناسی، شماره 71، زمستان 1391 منتشر شده است.