بررسی درون‌مایه لالایی‌ها در «رشد پیش‌دبستانی»
فصل‌نامه رشد آموزش پیش‌دبستانی در مقاله‌ای به تعریف لالایی و درون‌مایه آن‌ها پرداخته است. نویسنده این مقاله
حسین تاران، کارشناس ارشد علوم تربیتی گرایش پیش از دبستان است.
در ابتدای مقاله می‌خوانیم: «لالایی برگرفته از واژه‌های «لالا» یا «لَله» (غلام، بنده، خادم) به معنای نوای دل‌نشین است و در اصطلاح، سروده‌ای شفاهی، ساده، عامیانه و دور از قاعده‌های شعر رسمی و اندیشه‌پردازی اما آهنگین، گوش‌نواز، آرام‌بخش است و احساس، عاطفه، عشق
و آرزوهای مادر به حال و آینده فرزند دلبندش را دربرمی‌گیرد.
دیرینگی‌ها لالایی‌ها، به دوران پیدایی خط و نوشتن می‌رسد؛ این سروده‌ها هم‌گام با پیشرفت انسان‌ها در بستر تاریخ با عنصرهای گوناگون زندگی آن‌ها (اسطوره، دین، زیبایی‌شناسی، آرمان‌ها، سیاست و...) درآمیخته است؛ از این‌رو بازتابی از آن‌ها را در خود دارد.»
در ادامه مقاله آمده است: «لالایی از ساختار منحصربه‌فردی برخوردار است که در کمتر گونه ادبی دیگری مشاهده می‌شود. برای لالایی سه بعد شناخته می‌شود:
بعد اول بعد شاعرانه است... هم در مضمون هم در وزن و هم در قافیه؛ بعد دوم بعد موسیقایی آن است، یعنی کسی لالایی را مثل شعر حافظ یا یک شعر معمولی نمی‌خواند، چرا که لالایی بی‌آهنگ به کالبد بی‌جان می‌ماند و بعد سوم بعد تئاتری (نمایشی) کار است. یعنی لالایی حتماً باید
با حرکت و کنش خاص توأم باشد... لالایی در فرم‌های ملایم و آرام به خوانندگی مادر، دایه یا پرستار در کنار گهواره به اجرا درمی‌آید.»
نویسنده مقاله درباره درون‌مایه لالایی‌ها نیز نوشته است: «ابزار ادبیات شفاهی در لالایی‌ها، کنایه، گلایه، ستایش و انتقاد است. شاید بتوان ادعا کرد که نخستین شعرهای کودکانه لالایی‌هایی هستند که مادران برای نوباوگان خود سروده‌اند. البته کودکان درون‌مایه‌های لالایی
را درنمی‌یافته‌اند و مادران نیز قصد پیام‌رسانی نداشته‌اند بلکه آرزوها، غم‌ها، درد دل و حسرت و بغض‌های خود را با مهر مادرانه عجین می‌کرده و در قالب لالایی‌ها می‌سروده‌اند.
در عین حال، آن‌ها را با لحنی عاطفی می‌خوانده‌اند و از این راه، خود و کودکانشان را به آرامش می‌رسانده‌اند. این سروده‌ها هنوز هم از بهترین و زیباترین سروده‌های کودکان هستند.»
متن کامل این مقاله در فصل‌نامه رشد آموزش پیش‌دبستان، شماره 20، پاییز 1392 منتشر شده است.