مقاله‌ای از مجله «رشد آموزش زبان و ادب فارسی»
محمدحسین نظیری نیشابوری از شاعران بنام و سرآمد قرن دهم و یازدهم هجری است. فصل‌نامه رشد آموزش زبان و ادب فارسی در مقاله‌ای به قلم فرامرز یاریان به زندگی و سبک شاعری وی پرداخته است.
در ابتدای مقاله می‌خوانیم: «محمدحسین نیشابوری از شاعران بنام و سرآمد قرن دهم و یازدهم هجری قمری است. تخلصش نظیری می‌باشد، وی از ابتدای جوانی موطن خود را ترک کرد و به کاشان رفت. وقتی آوازه دهش‌های عبدالرحیم، خان خانان (حاکم وقت آگره) را شنید، هوای سفر هندوستان
به سرش افتاد و راهی آگره در آن سرزمین شد.
بسیاری از اشعار نظیری نیشابوری به عنوان مثل سائر مورد استفاده قرار می‌گیرند بدون اینکه خواننده متوجه شود که شعر از کیست. مانند:
درس ادیب گر بود زمزمه محبتی
جمعه به مکتب آورد طفل گریز پای را»
در ادامه درباره سبک شعری این شاعر می‌خوانیم: «شعر نظیری را می‌توان حد فاصل سبک عراقی و سبک هندی دانست. سبکش بینابین است؛ نه عراقی صرف و نه هندی به تمام معنا. نظیری در آوردن تشبیهات حسی، عقلی، خیالی، مرکب و ارسال المثل بسیار تواناست.
وی هر چند بر شاعران پس از خود تاثیر گذاشته است، خود متأثر از بزرگانی چون حافظ، سعدی و انوری بوده است. او در این زمینه می‌گوید:
تا اقتدا به حافظ شیراز کرده‌ایم
گردید مقتدای دو عالم کلام ما»
در بخش دیگر مقاله آمده است: «از مهم ترین صور خیالی که در اشعار نظیری بسیار و در شعر شاعران دیگر (غیر از معدود شاعرانی چون نظامی، حافظ، انوری، سعدی و خاقانی) کمتر یافت می‌شود، استعاره است. استعاره‌های لطیف نظیری، شعر وی را چنان نمکین و جذاب کرده‌اند که انسان
با ورود به صحنه تصاویر شعری‌اش سعی می‌کند این دیوان گران‌بها را بر زمین ننهد.»
نویسنده مقاله در ادامه به برخی از این استعاره‌های لطیف اشاره کرده است.
متن کامل این مقاله را می‌توانید در فصل‌نامه رشد آموزش زبان و ادب فارسی، شماره110، تابستان 1393 مطالعه کنید.