در «رشد آموزش علوم اجتماعی»
«چهار لایه فرهنگ و سبک زندگی» عنوان مقاله‌ای است که در جدیدترین شماره فصل‌نامه رشد آموزش علوم اجتماعی منتشر شده است. دکتر لطیف عیوضی مسئول گروه علوم اجتماعی دفتر تألیف کتاب‌های درسی در این مقاله به بنیادهای مفهومی کتاب‌های درسی جامعه‌شناسی پرداخته است.
در ابتدای مقاله می‌خوانیم: «فرهنگ برای یک فرد تازه‌وارد به تدریج آشکار می‌شود زیرا فرهنگ لایه‌های متفاوتی دارد که بعضی از آن‌ها آشکارتر و بعضی پنهان‌ترند. نمادها، هنجارها، ارزش‌ها و عقاید لایه‌های متفاوت یک فرهنگ‌اند.»
در توضیح ارزش‌ها و آرمان‌ها آمده است: «به امور خوب و مطلوب در مقابل امور بد و نامطلوب ارزش می‌گویند. ارزش‌های اجتماعی ارزش‌هایی محسوب می‌شوند که مورد توجه و پذیرش همگان هستند و افراد جامعه نسبت به آن‌ها گرایش و تمایل دارند. افراد جامعه از تحقق ارزش‌ها احساس خشنودی می‌کنند و گاه حاضرند برای استقرار آن‌ها جان خویش را به خطر اندازند. جلوگیری از استقرار ارزش‌ها موجب ناراحتی و واکنش افراد جامعه می‌شود. برای یک تیم ورزشی «پیروزی» برای یک ملت «عزت و استقلال کشور» و برای امت اسلامی «وحدت و یکپارچگی مسلمین» ارزش اجتماعی به حساب می‌آید. در هر جامعه‌ای متناسب با ارزش‌های اجتماعی، هنجارهایی تعیین می‌شود. در واقع هنجارها شیوه‌های تحقق ارزش‌های اجتماعی‌اند. ملتی که ارزش‌های عزت و استقلال را می‌پذیرد، اعضای آن در مقابل هجوم دشمنان خود را ملزم به دفاع از کشور می‌دانند. از پیشرفت‌ها و پیروزی‌های کشور احساس غرور می‌کنند و با کسانی که استقلال کشور را نادیده می‌گیرند دشمنی می‌ورزند.»
نویسنده مقاله پس از تشریح هر یک از لایه‌های فرهنگ آورده است: «چهار لایه فرهنگ در واقع «محتوای زندگی» و«سبک زندگی» مردم جامعه را نشان می‌دهند. عقاید و ارزش‌ها، محتوای زندگی و هنجارها و نمادها، سبک زندگی مردم جامعه را تشکیل می‌دهند. به عبارت دیگر، محتوای زندگی همان اهداف، و سبک زندگی همان وسایل رسیدن به اهداف زندگی است. محتوا و سبک زندگی مردم یک جامعه رابطه‌ای دوسویه دارند و بر یکدیگر تأثیر متقابل می‌گذارند. شکاف گسست میان محتوا و سبک زندگی مردم یک جامعه به معنی گسست میان وسایل و اهداف زندگی آن‌ها و بزرگترین نوع بی‌سامانی و آشفتگی است.»
متن کامل این مقاله در فصل‌نامه رشد آموزش علوم اجتماعی، شماره 67، تابستان 1394 منتشر شده است.