خانواده و مدرسه دو نهاد کلیدی در فرایند کسب مهارت‌های اجتماعی هستند. فصلنامه رشد آموزش مشاور مدرسه در جدیدترین شماره خود و در مقاله‌ای به این موضوع پرداخته است. فاطمه‌السادات شاه‌زیدی، کارشناس ارشد مشاوره نویسنده این مقاله است
در ابتدای مقاله آمده است: «براساس تعریفی که از هارجی و همکارانش مطرح شد، مهارت‌های اجتماعی دارای شش مؤلفه‌اند که عبارت است از: هدفمند بودن رفتارهای اجتماعی، مرتبط بودن ماهرانه این مهارت‌ها، متناسب بودن با وضعیت، مجزا بودن واحدهای رفتاری، آموختنی بودن رفتارهای اجتماعی، کنترل شناختی افراد بر این مهارت‌ها. توضیح اینکه مهارت‌های اجتماعی باید هدفمند باشد تا نتیجه مطلوب داشته باشند. علاوه بر این، فرد باید رفتارهایش را متناسب با انتظار دیگران سازگار کند تا رابطه‌ای مناسب و کارآمد با دیگران را تجربه نماید. همین فرد باید بتواند رفتارهای مختلف و مناسبی را در موقعیت‌های گوناگون از خود بروز دهد. از نظر هارجی مهارت‌های اجتماعی دقیقاً رفتارهایی اکتسابی‌اند و از طریق مشاهده، الگوسازی و تمرین و بازخورد کسب می‌شوند.»
اهداف و برنامه‌های آموزش مهارت‌های اجتماعی عنوان بخشی از این مقاله است. در این بخش می‌خوانیم: «این اهداف و برنامه‌ها تحت عناوین گوناگون در دهه‌های پیش آغاز و مورد استفاده واقع شده است و اخیراً در رویکرد پیشگیرانه مبتنی بر مدرسه به‌طور وسیعی کاربرد یافته است. از مؤثرترین رویکردهای پیشگیرانه آموزش «مهارت در برابر فشارهای اجتماعی» است که از مهارت‌های زندگی عمومی به‌شمار می‌رود. داشتن مهارت‌های اجتماعی در فرد بیانگر سلامت رفتار اجتماعی اوست و از بستر فرهنگ و اجتماعی نشئت می‌گیرد. آنچه اهمیت مهارت‌های اجتماعی را در زمینه روانی، اجتماعی، جنسی، شغلی، شناختی، اخلاقی و عاطفی شاخص می‌سازد نیازمندی افراد در زمینه تکامل مراحل رشدی، به توانمندی، وابسته بودن به مهارت و برتری در مهارت اجتماعی است. الیوت معتقد است که آموزش مهارت اجتماعی نقش درمانی، در مشکلاتِ نوروزی و سایکوزی دارد. اگر مهارت اجتماعی به افراد آموزش داده شود، می‌‌تواند موجب رشد فردی، رشد هویتی، موفقیت‌های شغلی، بهبود کیفیت زندگی، سلامت اجتماعی و سلامت روان آن‌ها شود و همین رشد عزت نفس، خودمختاری، کاهش اضطراب و افسردگی و نیز افزایش توانایی مقابه با فشارهای روانی را همراه داشته باشد.»
نویسنده مقاله در ادامه عرصه‌های تأثیر مهارت‌های اجتماعی را چنین برشمرده است:
1- افزایش سلامت جسم و روان
2- پیشگیری از مشکلات روانی ـ رفتاری و اجتماعی
3- ارتقاء بهداشت روانی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی
4- توانمند کردن افراد
5- تحقق توانایی‌های بالقوه و انطباق با تغییرات زندگی
شیوه‌های آموزش مهارت‌های اجتماعی موضوع دیگری است که نویسنده مقاله به آن پرداخته است. نویسنده برای آموزش این مهارت‌ها به این شیوه‌ها اشاره کرده است: تدریس و آموزش مستقیم؛ الگوسازی؛ ایفای نقش؛ تکنیک‌های رفتاری و تکنیک‌های شناختی.
در تعریف الگوسازی آمده است: «الگوسازی یک تکلیف بسیار مهم برای تعلیم مهارت‌های اجتماعی است. جنبه اساسی الگوسازی آن است که ما می‌توانیم رفتارها، مهارت‌ها یا استراتژی‌های مقابله خاصی را بدون توضیحات کسل‌کننده و درهم و برهم نشان بدهیم. برای الگوسازی می‌توان از نوارهای ویدئویی استفاده کرد که در آن‌ها شیوه‌های پاسخ به موقعیت‌های مختلف توسط نوجوانان نمایش داده می‌شود.»
در توضیح ایفای نقش نیز می‌خوانیم: «ایفای نقش، روش دیگری برای آموزش مهارت‌های اجتماعی است. ارزش ایفای نقش در طول تعلیم آن است که ایجاد موقعیت می‌کند، از این‌رو مشابهت فراوانی با موقعیت‌های واقعی دارد. بنابراین نوجوانان می‌توانند پاسخ به محرک‌هایی را که بعداً در موقعیت‌های واقعی برخورد می‌کنند فرابگیرند.»
متن کامل این مقاله در فصلنامه رشد آموزش مشاور مدرسه، شماره 41، پاییز 1394 منتشر شده است.