مواد نانو متخلخل بهدلیل برخورداری از حفرههای بسیار ریز با اندازههای گوناگون، در صنعت جایگاه مهمی یافتهاند. «فصلنامه رشد آموزش شیمی» در جدیدترین شماره خود مقالهای را به جایگاه آنها در فرایند جداسازی و آماده کردن آنها برای غربالگری اختصاص داده است.
در ابتدای مقاله میخوانیم: «مواد نانو متخلخل دارای حفرههایی در ابعاد نانو هستند و در ساختار خود از فضای خالی چشمگیر برخوردارند. بالا بودن نسبت سطح به حجم در این مواد ویژگیهای سودمندی از جمله نفوذپذیری، گزینشپذیری و مقاومت گرمایی به آنها بخشیده است و امکان استفاده از این مواد را بهعنوان تبادل گریونی، جداکننده، کاتالیزگر، حسگر و مواد نارسانا فراهم میکند.»
نویسنده مقاله پس از اشاره به طبقهبندی مواد نانو به کاربردهای آنها اشاره کرده است که عبارتند از جداسازی آلایندههای هوا، پالایش آب و جذب یونهای فلزی.
در توضیح پالایش آب آمده است: «با گسترش روزافزون شهرها، روزانه حجم زیادی فاضلاب تولید میشود. این فاضلابها حاوی آلایندههای آنیونی و کاتیونی، روغن و مواد آلی هستند که سمّیاند. به باور دانشمندان بهترین راه پالایش فاضلاب استفاده از مواد نانو متخلخل است و در این میان کربن فعال و زئولیتها بهترین کارایی را نشان داده اند. برای نمونه، با استفاده از زئولیتها حذف آمونیوم به خوبی انجام میگیرد. گفتنی است این کاتیون باعث کاهش اکسیژن حل شده در آب میشود.»
نویسنده: فرزین فکری، معلم شیمی بندرعباس
کلیدواژهها: مواد نانو متخلخل، زئولیت، جداسازی، آیروژل