امروزه بسیاری از صاحب‌نظران و محققان علوم روان‌شناختی در پی یافتن راهکارهایی برای بهبود کیفیت زندگی مردم در جوامع بشری هستند. «فصل‌نامه رشد آموزش مشاور مدرسه» در جدیدترین شماره خود مقاله‌ای را به نتایج پژوهشی در این زمینه اختصاص داده است
در ابتدای مقاله در تعریف مفهوم کیفیت زندگی می‌خوانیم: «مفهوم کیفیت زندگی، مفهومی پیچیده و مبهم و متأثر از زمان و مکان و ارزش‌های فردی و اجتماعی است. صاحب‌نظران معتقدند کیفیت زندگی عبارت است از میزان برخورداری از نیازهای اساسی مانند آموزش، بهداشت، اشتغال، نشاط، شادکامی، رضایت از زندگی، رسیدن به اهداف مورد نظر فردی و ارتقا و تقویت استعدادهای افراد.»
در ادامه آمده است: «در یک تقسیم‌بندی دیگر که توسط واحد اکونومیست صورت گرفته است عوامل نه‌گانه کیفیت زندگی و شاخص‌های به کار گرفته شده در نمایش چنین عواملی عبارت‌اند از:
1- تعالی مادی 2- سلامتی 3- ثبات سیاسی و امنیت 4- زندگی خانوادگی 5- زندگی اجتماعی 6- اقلیم و جغرافیا 7- امنیت شغلی 8- آزادی سیاسی 9- برابری جنسیتی
نویسنده مقاله در ادامه به نقش عوامل ذهنی، فردی و اجتماعی در بهبود کیفیت زندگی اشاره کرده است. در توضیح نقش عوامل فردی می‌خوانیم: «تعداد اجزای تشکیل‌دهنده شاخص کیفیت زندگی حاکی از این است که اگرچه اقتصاد در بهبود سطح زندگی نقش مؤثری دارد ولی شرط کافی برای ارتقای کیفی زندگی محسوب نمی‌شود و شروط دیگری نیز برای ارتقای این شاخص در زندگی افراد لازم است.
بی‌شک سلامتی افراد نیز نقش مؤثری در کیفیت زندگی آنان دارد. طبق تحقیقات انجام شده توسط پژوهشگران بین سلامت روان و سلامتی جسم با کیفیت زندگی رابطه معناداری وجود دارد. استرس، اضطراب، افسردگی و بی‌خوابی و بیماری‌های جسمی می‌توانند امید به زندگی را در فرد کاهش دهند؛ برعکس، شادی و نشاط، آرامش، زندگی در محیطی سالم و ورزش‌های روزانه می‌توانند احساس رضایت در فرد ایجاد کنند.
در زندگی شلوغ وپرتنش امروز، رفتن به دامن طبیعت و بودن در کنار خانواده از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. رفتن به تعطیلات و گذراندن اوقات فراغت به فرد حس آرامش می‌دهد و نگرانی‌ها را از او دور می‌کند. تنهایی و بی‌بهره بودن از روابط سالم اجتماعی روی سلامتی روح و جسم افراد تأثیر منفی خواهد گذاشت. برقراری ارتباط با دیگران، پذیرش مسئولیت‌های مختلف، افزایش مشارکت‌ها و فعالیت‌های اجتماعی به نوعی موجب افزایش حس اعتماد‌به‌نفس و تقویت روحیه خودباوری در فرد می‌شود. همچنین به این وسیله می‌توان نوعی مقبولیت اجتماعی از سوی دیگران را برای خود ایجاد کرد.»
نویسنده: فائزه علیزاده‌نیا، دبیر آموزش‌و‌پرورش استان همدان
کلید‌واژه‌ها: کیفیت زندگی، شاخص کیفیت، بهبود