تفهیم بهتر پدیده‌های زیست‌شناسی نیازمند کاربرد خلاقیت در کلاس درس است. فصل‌نامه «رشد آموزش زیست‌شناسی» در مقاله‌ای به این موضوع پرداخته است
نویسنده مقاله پس از اشاره به دشواری‌های یادگیری زیست‌شناسی، به اندیشه‌هایی برای پرورش تفکر خلاق در آموزش زیست‌شناسی اشاره کرده است.
در این بخش می‌خوانیم: «یکی از اندیشه‌هایی که در سال 2009 از سوی دهان برای تقویت خلاقیت در آموزش زیست‌شناسی بیان شد، تأکید بر همسو کردن حوزه‌های مختلف فکری و استفاده از تفکر همگرا و واگرا برای ایجاد خلاقیت است.
در مرحله تفکر همگرا دانش‌آموز از تمثیل یا قیاس و شباهت و همسو کردن موضوع‌های حوزه‌های مختلف و ارتباط بین آن‌ها استفاده می‌کند.
در مرحله تفکر واگرا آزمایش فرضیه‌ها، ارائه یک راه حل برای نتایج غیرقابل پیشبینی، ارائه تفکر و اندیشه جدید و چرخه پرس‌وجو استفاده می‌شود. برای داشتن تفکر خلاق باید این دو تفکر همگرا و واگرا را همسو کرد.»
نویسنده مقاله در ادامه به روش‌هایی از جمله روش شکاف اطلاعاتی اشاره کرده است: «این روش، روشی فعال در یادگیری است و به دانش‌آموز کمک می‌کند تا به خود متکی باشد. در این روش دانش‌آموزان در گروه‌های دو یا سه نفری برای حل مسئله‌ای کار می‌کنند و هر دانش‌آموز بخشی از کلید حل مشکل را دارد و با ائتلاف و همسویی یافته‌های خود می‌توانند مشکل را حل کنند.
به‌عنوان مثال، از دانش‌آموزان می‌خواهیم که درباره درمان بیماری‌های گیاهان خانواده غلات کار کنند. در این روش یکی از دانش‌آموزان گیاه ذرت آلوده را جمع‌آوری می‌کند؛ دیگری علائم بیماری را مشاهده و شرح می‌دهد و نفر بعدی جدولی در مورد بیماری‌های گیاهان خانواده غلات، از جمله ذرت رسم می‌کند و نفر بعدی فهرستی از بیماری‌ها و روش‌های درمان آن ارائه می‌دهد.
این گروه از دانش‌آموزان همگی یک راهکار دارند و حرکت یک جانبه را به سمت و سوی گروهی هدایت می‌کنند.»
بخش بعدی مقاله به ارائه راهکارهای ایجاد خلاقیت در دانش‌آموزان اختصاص دارد.
نویسنده: مرضیه امینی تهرانی، دبیر زیست‌شناسی شهرستان تیران و کرون
کلیدواژه‌ها: خلاقیت، آموزش زیست‌شناسی، هنر آموزش
برای دریافت فایل PDF این مقاله کلیک کنید.