چطور شد به فعالیت در زمینه‌ی محیط‌زیست علاقه‌مند شدید؟
من در خانواده‌ای بزرگ شده‌ام که همیشه به نظم داشتن و درست مصرف‌کردن اهمیت می‌داده‌اند. از شروع آموزگاری‌ام تاکنون نیز با دیدن دانش‌آموزانی که با وجود سطل زباله باز هم زباله‌های خود را روی زمین می‌انداختند یا شیر آب را باز می‌گذاشتند یا در مورد وسایل شخصی خودشان اسراف می‌کردند، ناراحت می‌شدم. عمیق‌ترین تأثیر زمانی بود که پسرم به همراه دوستانش، برای جمع‌آوری صافی (فیلتر) سیگار، به پارک لاله‌ی تهران و پارک چیتگر رفته بودند. وقتی بلاهایی را که بر سر طبیعت آمده بود، برایم توصیف می‌کرد، متوجه شدم چقدر به مشکلات زیستی محیط اطرافمان ناآگاه هستیم. این مشکلات روز‌به‌روز بیشتر می‌شوند و زندگی خودمان را به خطر می‌اندازند. از همان‌جا تصمیم گرفتم به‌شکل جدی و با تمام انرژی، آموزش و فرهنگ‌سازی در این زمینه را شروع کنم. ایمان داشتم که آموزش، کلید نجات محیط‌زیست است.
چه اقداماتی در این زمینه در مدرسه انجام داده‌اید؟
اوایل هر روز یک مشکل محیط‌زیستی را به بچه‌ها معرفی می‌کردم. در این مسیر، اصلاً خسته نمی‌شدم. پیش از هر چیز دانش‌آموزان را با اصول نظافت شخصی آشنا کردم، سپس پویش نجات درختان را با جمع‌آوری کاغذ‌های باطله در برنامه‌ی کاری قرار دادم.
از آنجا که استفاده از تصویرها و نوشته‌های مناسب و مرتبط با رشد ذهنی و سنی دانش‌آموزان می‌تواند یادگیری را راحت‌تر و تثبیت آن را عمیق‌تر کند، در راهروی مدرسه برنماهایی (بنرهایی) را با عنوان «پیمان‌نامه‌ی همیار محیط‌زیست» نصب کردم. دانش‌آموزان آن را امضا می‌کردند تا به مفاد آن عمل کنند. برای اینکه حیاط مدرسه تمیز باشد و دانش‌آموزان زباله‌های خود را در حیاط رها نکنند، برنمای بزرگی تهیه کردم که روی آن نوشته شده بود: «قامت آقای کریمی را به‌خاطر زباله‌هایمان خم نکنیم.»
در گوشه‌ای دیگر از حیاط برنمایی با تصویر کره‌ی زمین نصب کردیم. اطراف این تصویر کارهایی که از کره‌ی زمین محافظت می‌کند، نوشته شده است. همچنین برای دانش‌آموزان نیمکتی با بطری‌های یک‌بار مصرف ساختیم. حتی با رنگ و درست‌کردن لاستیک‌های فرسوده‌ی ماشین توانستیم یک صندلی بسازیم. علاوه بر آن، ایستگاهی برای تفکیک زباله‌ها قرار دادیم. در مجموع، سعی کرده‌ام بیشتر مطالب محیط‌زیستی را به تصویر بکشم تا بچه‌ها با دیدن آن تصویرها مطالب را بهتر درک کنند و در خاطر بسپارند.
نقش آموزگاران را در این زمینه چطور می‌بینید؟
الفبای محیط‌زیست باید به دانش‌آموزان آموزش داده شود تا کودک به طبیعت حساس و مسئولیت‌پذیر شود. تکلیف امروز ما حفظ محیط‌زیست است. آموزش در این زمینه هزینه نیست؛ بلکه سرمایه است. آموزش به بچه‌ها باید از پیش‌دبستانی آغاز شود.
آیا مدرسه‌ی شما قوانین خاصی هم دارد؟
در مدرسه‌ی ما هر دانش‌آموز مسئول جمع‌آوری زباله‌های خودش است. در کلاس درس، هر روز، دو نفر از دانش‌آموزان کلاس موظف‌اند در پایان کار، کلاس را تمیز کنند. آوردن بطری آب پلاستیکی به مدرسه ممنوع است و اکثر بچه‌ها قمقمه‌ی دائمی دارند و برای گذاشتن وسایل خوراکی از کیسه‌های پارچه‌ای استفاده می‌کنند. بچه‌ها باقیمانده‌ی مواد خوراکی مانند نان و پوست میوه‌ها و ... را که قابل بازیافت هستند، به مدرسه تحویل می‌دهند تا پس از خشک‌شدن، آن‌ها را به مرکزهایی مثل دامداری و تهیه‌ی کمپوست تحویل بدهیم. در ابتدای سال تحصیلی هم کتاب‌های درسی را در کیسه‌های پارچه‌ای تحویل بچه‌ها می‌دهیم. در مراسمی که به مناسبت‌های متعدد برنامه داریم، به‌هیچ عنوان از ظرف‌های یک‌بار مصرف استفاده نمی‌کنیم. همچنین برای داشتن نظم، در حیاط و راهروهای مدرسه، خط‌هایی کشیده شده است تا بچه‌ها در زنگ‌های تفریح و هنگام خروج از مدرسه، به‌منظور جلوگیری از هل‌دادن، از روی این خط‌ها رد شوند.
آیا هیچ‌‌کدام از ایدههای شما باعث به‌وجودآمدن اتفاق خاصی شده است؟
بله. چند وقت پیش از دانش‌آموزان درخواست کردم درِ بطری‌های پلاستیکی را که در منزل دارند، جمع کنند و به مدرسه بیاورند. برای بچه‌ها توضیح دادم با این کار هم به محیط‌زیست کمک می‌کنند و هم کار خیر انجام می‌دهند؛ چون می‌توانند این درها را با چرخک (ویلچر) مبادله کنند. خوشبختانه این اتفاق افتاد و توانستیم سه عدد چرخک تهیه کنیم. مقداری از درها را هم برای تزیین دیوار راهروی مدرسه استفاده کردیم.
رابطه‌ی شما با دانش‌آموزان چگونه است؟
همیشه سعی کرده‌ام اخلاق و رفتار مناسبی داشته باشم و با دانش‌آموزان صمیمی و مهربان رفتار کنم تا سال تحصیلی را با کمترین مشکل و چالش سپری کنند. از تجربه‌ها و ایدههای همکارانم استفاده می‌کنم. هر روز صبح هنگام ورودِ دانش‌آموزان به مدرسه برای خوش‌آمدگویی جلوی در می‌ایستم. در برنامه‌ی صبحگاهی با دانش‌آموزان همراهم. بدون استثنا زنگ‌های تفریح درحیاط مدرسه و در بین دانش‌آموزان هستم. تقریباً اکثر دانش‌آموزانم را خوب می‌شناسم و آن‌ها را با اسم صدا می‌کنم. این ارتباط باعث شده است که از طرف بعضی از خانواده‌های دانش‌آموزان لوح تقدیر بگیرم که خیلی برایم ارزشمند است.
نقش اولیا را در حفظ محیط‌زیست چگونه می‌بینید؟
بی‌تفاوتی به محیط‌زیست باعث به هم‌ریختن بوم‌سازگان (اکوسیستم) می‌شود و در آینده‌ای نه‌چندان دور بازتاب مشکلات به‌وجودآمده به خودمان بر‌می‌گردد. با توجه به وسعت مشکلات، ما نیاز به هشتاد میلیون نفر همیار محیط‌زیست داریم. مدرسه‌ی «پروین اعتصامی» در واقع یک خانه‌ی محیط‌زیست است. در مدرسه‌ی ما بیش از پانصد دانش‌آموز مشغول به تحصیل هستند که خانواده‌های آن‌ها هم بی‌اهمیت به محیط‌زیستشان نیستند. در واقع ما پانصد خانواده‌ی محیط‌زیستی داریم.
از فعالیت‌هایی که در زمینه‌ی محیط‌زیست داشتید خاطره‌ای دارید برایمان بگویید؟
یکی از روزهای آخر سال‌تحصیلی1394، با دانش‌آموزانم برای بازدید از روند تصفیه‌ی آب، به تصفیه‌خانه رفته بودیم. تقریباً همه‌ی قسمت‌ها را بازدید کردیم و آقای مهندس توضیحات کامل دادند. وقتی صحبت از بحران آب و خشکسالی شد، دانش‌آموزانم ناراحت شدند و هنگام خروج با همدیگر عهد بستند آب را هدر ندهند. این خاطره از‌این‌رو برای من ارزشمند بود که دیدم دانش‌آموزانم به اهمیت آب پی برده‌اند و در نتیجه زحمت‌های من بی‌نتیجه نبوده است.
آیا برنامه‌ای برای آینده دارید؟
برایم باارزش است که یک دانش‌آموز دغدغه‌مند به محیط‌زیست تربیت کنم. برای همین کارت همیار محیط‌زیست چاپ کرده‌ام که قرار است به آن‌ها تحویل بدهم. نکته‌ی شایان توجه این است که این کارت‌ها به خانواده‌هایی که دغدغه‌ی محیط‌زیست دارند، هم تعلق می‌گیرد. می‌خواهم یادگاری من به بچه‌ها این باشد که وقتی از این مدرسه رفتند با داشتن این کارت خود را شهروند مسئول بدانند. در برنامه‌ی شخصی هم به یاری خداوند اقدام به تشکیل «گروه‌های مردمی» و «سمن» برای انجام فعالیت‌های محیط‌زیستی خواهم کرد.
معیار انتخاب مدرسه‌ی «پروین اعتصامی»، به عنوان خانه‌ی محیط‌زیست، فعالیت شاخص و متناوب و فراگیر محیط‌زیستی در مدرسه و در بین دانش‌آموزان و خانواده‌های دانش‌آموزان بوده است. در این دبستان با آموزش 560 دانش‌آموز همیار محیط‌زیست به داشتن 560 خانواده‌ی محیط‌زیستی دست یافتیم.