در «رشد آموزش فیزیک»
علم نانو یکی از جدیدترین شاخههای علوم است که بهدلیل تأثیر شگرفی که در فناوری ایفا میکند از توجه روزافزونی در دنیای امروز برخوردار است.
روحا... خلیلی بروجنی طی مقالهای در فصلنامه رشد آموزش فیزیک به تأثیر این فناوری بر زندگی روزمره پرداخته است.
در تعریف علوم نانو میخوانیم: «علوم نانو شاخهای از علوم است که تغییر در ویژگیهای مواد را برحسب اندازه آنها اندازه میگیرد و توصیف میکند. ویژگیهای فیزیکی هر مادهای، مانند نقطه ذوب طلا، با کم شدن اندازه آن تقریباً ثابت میماند تا اندازه آن مانده به مقیاس
نانو کاهش یابد. (بسته به نوع ماده و ویژگی فیزیکی مورد اندازهگیری، این اندازه میتواند حدود 10 تا 100 نانومتر باشد.) در مقیاس نانو هر ویژگی فیزیکی مورد اندازهگیری پیوسته و اغلب بهطور چشمگیر، با کاهش اندازه تغییر میکند. فناوری نانو در واقع از ویژگیهای خاصی
از مواد بهرهبرداری میکند که در مقیاس نانو تغییر میکنند و تاکنون تلاشهای سودمند بسیاری در این زمینه انجام شده است.»
در بخشی از این مقاله به تأثیر فناوری نانو بر زندگی روزمره ما آمده است: «در جهان رایانهها، نانوفناوری تأثیر مهمی بر ذخیرهسازی و پردازش دادهها داشته است. در اوایل قرن 21، هنگامیکه دیسکهای سخت رایانهای بهسرعت به حد نظری چگالی دادهها (20 تا 40 گیگابایت
در اینچ مربع با فناوری موجود ذخیرهسازی مغناطیسی) نزدیک میشدند، فناوری نانو تغییر انقلابی در طراحی دیسکهای سخت بهوجود آورد به این ترتیب که در سطح دیسک لایهای از فلز روتینیم به ضخامت سه اتم (بسیار کمتر از یک نانومتر) در بین دو لایه مغناطیسی بسیار ضخیم قرار
داده شد. با این کار حوزههای مغناطیسی کوچکتری در لایههای بالا و پایین روتینیم ایجاد شد که پیش از آن دستیافتنی نبود و البته پایدار میماند. در نتیجه این امکان فراهم شد که دادهها را با چگالی بسیار بیشتری ذخیره کنند که این امر به تولید دیسکهای سخت چند صد
گیگابایتی (GB) و حتی چند ترابایتی (TB) برای رایانههای رومیزی و قابل حمل انجامید.
در چند سال آینده حتی این عددها نیز کوچک بهنظر خواهند رسید، بهشرطی که جهش کوانتومی ناشی از نانوفناوری در طراحی دیسک تداوم یابد تا این صنعت را همچنان به پیش براند.»
متن کامل این مقاله در فصلنامه رشد آموزش فیزیک، شماره 104، پاییز 1392 منتشر شده است.