منبع: «رشد آموزش جغرافیا»
«تفکر فازی و آموزش جغرافیا» عنوان مقالهای از فصلنامه رشد آموزش جغرافیاست. در این مقاله سعی شده بیان شود که فراگیری جغرافیا برای درک مفاهیم جغرافیایی نیازمند دیدی انعطافپذیر و در نظر گرفتن مجموعه اطلاعات برای در نظر گرفتن
احتمالات و قدرت پیشبینیهای گوناگون است.
دکتر عطیه سادات صابری، عضو دبیرخانه راهبری آموزش جغرافیا؛ نویسنده این مقاله است. وی پس از ارائه توضیحی درباره فلسفه جغرافیا، درباره تفکر فازی آورده است: «نظریه مجموعههای فازی یا منطق فازی که نخستینبار آن را دکتر لطفیزاده در سال 1965 مطرح کرد، بیانگر
چارچوبی مفهومی برای بررسی نظاممند ابهام و عدم قطعیت از نظر کمی یا کیفی است. بهکارگیری منطق فازی در علوم اجتماعی برای نخستینبار در اوایل دهه 70 در مسئله انتخاب اجتماعی و خود ساماندهی مطرح شد. بهکارگیری منطق فازی در نظامهای اجتماعی برای بررسی مسائل زیر
امکانات تازهای را پدید میآورد:
ـ تناقضات و ناهماهنگیهای مستتر در موقعیتهای اجتماعی؛
ـ مسائلی که برای تحرکات اجتماعی بحرانی نادیده گرفته شدهاند؛
ـ آنچه در ورای پدیدههای قابل مشاهده اجتماعی، مخفی باقی میمانند.»
در ادامه مقاله میخوانیم: «از نظر تفکر فازی، یادگیری نوعی تغییر ایجاد میکند و برای این تغییر (مثلاً در یادگیری جغرافیا) معلم جغرافیا باید از فراگیر خود بخواهد مجموعهای از اطلاعات را در مورد هر موضوع جغرافیایی جمع و درک کند تا بتواند به طبقهبندی اطلاعات بپردازد
و به مجموعه قوانین انعطافپذیر دست یابد و آنها را تخمین بزند. با این دید فراگیر باید درک کند که در این مجموعه قوانین، هم قوانین مناسب و هم قوانین نامناسب وجود دارند که قوانین نامناسب باید حذف شوند. شرط مهم، برای این کار نیز تطبیق قوانین با شرایط محیطی و فضای
جغرافیایی است و هیچ قانونی وجود ندارد که در همه شرایط مکانی و زمانی مناسب باشد.»
متن کامل این مقاله در فصلنامه رشد آموزش جغرافیا، شماره 104، پاییز 1392 منتشر شده است.