«نقشه مفهومی»، ابزاری برای سنجش و ارزیابی یادگیری ریاضی دانش‌آموزان، عنوان مقاله‌ای است که توسط
سیروس دواری، سهیلا غلام آزاد و ابراهیم ریحانی نگاشته شده و در مجله رشد آموزش ریاضی به چاپ رسیده است.
این مقاله به ارائه‌نمایی کلی از نقشه‌های مفهومی پرداخته، کاربردهای آن را معرفی کرده و نحوه کاربست آن را در ارزیابی، مورد بررسی قرار می‌دهد.
نگارندگان در تعریف ساختار و ویژگی‌های نقشه مفهومی آورده‌اند:
«نقشه مفهومی یک تصویر نقشه مانند است که روابط معنادار بین مفاهیم را نشان می‌دهد. نقشه مفهومی ارائه دانش درباره یک ایده اصلی خاص است که به صورت یک نمودار از جعبه‌هایی که با خطوط برچسب‌دار به هم متصل شده‌اند، تشکیل شده است. کلمات و اصطلاحاتی که مفاهیم را مشخص
می‌کنند درون جعبه‌هایی قرار داده می‌شوند و روابط بین مفاهیم متفاوت، توسط خطوط مشخص می‌شوند. هم‌چنین، سه‌تایی مفهوم ـ عبارت اتصالی ـ مفهوم در نقشه مفهومی گزاره نامیده می‌شود و نوشته‌های داخل جعبه‌ها به عبارتی برچسب جعبه‌ها برای بیشتر مفاهیم تنها یک کلمه ساده
است، اگرچه گاهی اوقات از نمادهایی مانند + (برای مفهوم جمع) یا % (برای مفهوم درصد) نیز استفاده می‌کنیم...»
در این مقاله سه کاربرد مهم برای نقشه‌های مفهومی در فرآیند آموزش و یادگیری برشمرده می‌شود؛ که عبارتند از: آموزش، یادگیری و ارزیابی.
در ادامه این مقاله آمده است:
«نقشه‌های مفهومی به عنوان یک ابزار یاددهی ـ یادگیری و برای تقویت کردن مفاهیم آموخته شده در یک واحد درسی؛ به عنوان یک ابزار طراحی آموزشی برای مجهزکردن دانش‌آموزان به تصور و تجسمی از آنچه باید بیاموزند و چگونگی ارتباط بین آن‌ها و به عنوان ابزار ارزیابی برای نشان
دادن صحت و درستی یادگیری به وسیله رسم نقشه از آنچه آموخته شده است، مورد استفاده قرار می‌گیرد.»
متن کامل این مقاله را می‌توانید، در فصل نامه رشد آموزش ریاضی، شماره 108، تابستان 1391، مطالعه کنید.