پرندگان جزو مهره‌داران هستند و بیش از 18000 گونه را شامل می‌شوند. برجسته‌ترین مشخصه در میان پرندگان که شکل و اندازه و کاربردهای متنوع دارد، منقار است. در حقیقت منقار پرنده ابزاری چندمنظوره است که از آن برای تمیزکردن و مرتب‌کردن پرهایش، لانه‌سازی، دفاع از خود، تغذیه، نمایش جفت‌یابی، شکستن دانه‌های خوراکی، حفاری، دریدن طعمه، غذادادن به جوجه‌ها و... استفاده می‌کند. نوع، شکل و اندازه منقار پرنده به ما می‌گوید که چه چیز می‌خورد و چگونه طعمه‌اش را شکار می‌کند. منقار دهان پرنده به شمار می‌آید که آرواره‌های آن دندان ندارند و پوشش آن از جنس ماده‌ای سخت و مقاوم به نام «کراتین» است؛ همان ماده‌ای که ساختار ناخن‌ها و موهای ما را تشکیل می‌دهد.
در ادامه به انواع منقار در پرندگان گوناگون اشاره می‌شود:
منقار خمیده و قلاب‌مانند
عقاب‌ها، جغدها، قرقی‌ها و سایر پرندگان شکاری از این منقارشان برای دریدن و تکه‌تکه‌کردن طعمه استفاده می‌کنند. اکثر این پرندگان گوشت‌خوارند.
منقار مخروطی شکل
پرندگانی مانند سهره، گنجشک، قناری و پرستوها منقاری کوتاه و مقاوم دارند که انتهای آن به شکل مخروط است و از آن برای شکستن پوسته دانه‌های خوراکی استفاده می‌کنند.
منقار کوتاه و خمیده
پرندگانی مانند انواع طوطي‌ها چنین منقاری دارند و به‌وسیله آن می‌توانند پوست سخت میوه‌ها و دانه‌های خوراکی را بشکافند و آن‌ها را بخورند.
منقار باریک و صاف
پرنده زنبورخوار که در شکار حشرات بسیار مهارت دارد و سینه‌سرخ‌ها صاحب این نوع منقار هستند. البته منقار دارکوب‌ها هم این شکلی است، با این تفاوت که بسیار مقاوم است و با سوراخ‌کردن پوست تنه درختان حشرات را پیدا می‌کند و می‌خورد.
منقار سوزنی شکل و باریک و بلند
شهدخواران، مانند مرغ مگس‌خوار، از این نوع منقار برای مکیدن شهد درون گل‌ها و گیاهان استفاده می‌کنند.
منقار تخت و پهن
منقار فلامینگوها، قوها و اردک‌ها حالت صافی را دارد و زمانی که از بستر رودخانه‌ها و برکه‌ها طعمه‌شان را صید می‌کنند، مواد زاید و گل و لای از این منقار که مانند صافی عمل می‌کند، می‌گذرد.
منقار کفچه‌ای
پرندگان موسوم به «آبچر» که در آب راه می‌روند و پاهای کشیده و دراز و منقار بسیار بلند دارند، به شکل‌های متفاوت سر خود را بیرون از آب نگه می‌دارند و به کمک منقار کفگیرمانندشان از کف باتلاق‌ها و برکه‌ها صدف‌ها و آبزیان کوچک را صید می‌کنند و می‌خورند.
منقار بزرگ، بلند و مقاوم
پرندگان ماهی‌خوار، مانند پلیکان، مرغ نوروزی و آلباتروس، منقاری بلند و تقریباً خمیده دارند که برای صیدکردن ماهی‌ها بسیار سازگار است و مانع از سرخوردن ماهی می‌شود. حتی کیسه‌‌ای تورمانند زیر منقار پلیکان به آن امکان ذخیره‌کردن ماهی‌ها را می‌دهد. درناها و حواصیل‌ها هم چنین منقاری دارند و از ماهی‌ها و سایر آبزیان کوچک تغذیه می‌کنند
منقار صلیبی
منقار صلیبی‌ها پرندگانی هستند که دو نیمه منقارشان در قسمت نوک روی هم قرار دارند و مانند قیچی عمل می‌کنند. این منقار برای شکافتن و شکستن دانه‌های درون میوه کاج‌ها بسیار مناسب است.