آخرین روزهای خرداد و پس از تمام‌شدن یک سال تحصیلی قرار بود بچه‌های پایه دهم هنرستان را به اردوی یک‌روزه کرمان‌شناسی ببریم تا بیشتر با شهر و البته مرکز استان خودشان آشنا بشوند و برای آینده کاری خودشان و پیشرفت شهر و استانشان تصمیمی آگاهانه بگیرند. به‌هرحال، چند سال بعد باید در همین شهر و استان کسب‌وکار خودشان را راه بیندازند. پس چه‌بهتر که برایش وقت بگذارند و از ظرفیت‌های شهرشان خبردار باشند. هدف مدرسه هم این بود که بچه‌ها با قابلیت‌ها و فرصت‌های شغلی استان کرمان آشنا بشوند تا هر کسی برحسب علاقه خودش و نیاز پیرامونش دانش و مهارتی یاد بگیرد. راهنمای ما در این سفر یکی از جوانان خوب کرمانی بود که درسش را در دوره دکترای رشته جغرافیا تمام کرده و حالا برگشته است و به مردم دیارش خدمت می‌کند.
ساعت به‌وقت کرمان؛ 06:15 صبح
سفرمان با معرفی استان و حرکت به سمت مجتمع ذوب‌آهن و نورد شهر کرمان آغاز شد. استان کرمان وسیع‌ترین استان کشور با مساحتی بیش از 180 هزار کیلومترمربع (21/11 درصد از کل مساحت کشور، یعنی بیش از یک‌دهم ایران!) است و 23 شهرستان دارد. استان ما در جنوب شرقی کشورمان ایران واقع شده که از شمال به استان خراسان جنوبی، از شرق به سیستان و بلوچستان، از جنوب به هرمزگان و از غرب به فارس و یزد می‌رسد ما کجای ایرانیم؟ چه همسایه‌های گرم و گیرایی مثل خودمان داریم.
کرمان به‌خاطر وسعت زیادش، آب‌وهوای متنوعی هم دارد. در نواحی جنوبی آن، به دلیل نزدیکی به مدار رأس‌السرطان، دمای هوا بیشتر است و در مناطق شمالی و در ارتفاعات، دمای هوا کمتر می‌شود. راستی ما در استانمان یک بیابان بزرگ هم داریم. آب‌وهوای متفاوت و چهارفصل بودن استان ظرفیت‌های خوبی را در زمینه تولید انواع محصولات گرمسیری و سردسیری شکل داده است، به‌گونه‌ای که ما بزرگ‌ترین تولیدکننده پسته جهانیم. تازه از خرما و گردو گرفته تا مرکبات، غلات و حبوبات، محصولات گلخانه‌ای و دیگر محصولات باغی و زراعی هم در استان داریم (ترش و شور و شیرین). وجود ساختارهای منحصربه‌فرد زمین‌شناسی، ذخیره‌های فراوان و گوناگون معدنی مانند بزرگ‌ترین معدن‌های غنی و روباز مس، ذخیره‌های بسیار بالای تیتانیوم و کرومیت و دیگر معدن‌های غیرفلزی باعث شده‌اند استان ما برای احداث صنایع تبدیلی معدنی از موقعیت خوبی برخوردار باشد. تازه، کرمان با قدمت و پیشینه طولانی تاریخی (هزاره چهارم پیش از میلاد) جاذبه‌های گردشگری و مکان‌های دیدنی متعددی دارد و به‌خاطر داشتن چشم‌اندازهای طبیعی، در جذب گردشگر علاقه‌مند به تاریخ، هنر، معماری و طبیعت موقعیت خاصی پیدا کرده است.
ظرفیت نخست
سفر با بازدید از مجتمع ذوب‌آهن و نورد کرمان وارد مرحله داغش می‌شود. این مجتمع در زمینی به مساحت 23515 مترمربع ساخته‌شده و بزرگ‌ترین واصلی‌ترین تولیدکننده میلگرد در جنوب شرق کشور به‌حساب می‌آید. راهنمای سفر برای دانش‌آموزان توضیح می‌دهد، صنایع استان کرمان به دو دسته صنایع‌دستی و ماشینی تقسیم می‌شوند. صنایع‌دستی کارگاهی همچون قالی‌بافی، جاجیم‌بافی، گلیم‌بافی و خورجین‌بافی از صنایع رایج این استان به شمار می‌روند. صنایع ماشینی استان هم به سه دسته کارگاهی کوچک، متوسط و بزرگ تقسیم می‌شوند. صنایع استان کرمان شامل بخش فراوری معدنی، کشاورزی، دامی، نساجی، الکترونیک، خودرو، ماشین‌سازی، صنایع فلزی، صنایع شیمیایی، سلولزی و کانی غیرفلزی می‌شود. این حوزه‌ها با وجود منابع سرشار معدنی، کشاورزی، انسانی (نیروهای متخصص و متعهد) و امکانات زیربنایی از قبیل آب، برق، گاز و برخورداری از حمل‌ونقل ریلی و هوایی، گمرکات، مناطق ویژه اقتصادی و نیز نزدیکی به آب‌های جنوبی، زمینه بسیار مناسبی برای مهارت‌آموزی و اشتغال فراهم کرده است.
استان کرمان به دلیل داشتن منابع معدنی فلزی و غیرفلزی یکی از غنی‌ترین استان‌های معدنی ایران و به تعبیری بهشت معدن‌کاران است. مواد معدنی همچون زغال‌سنگ، مس، آهن، کروم، روی، سرب، تیتان و سنگ‌های ساختمانی و قیمتی، تأمین‌کننده مواد خام بخش صنعت در صنایع تبدیلی با ارزآوری بالا برای هر کشورند. استان کرمان در مواد معدنی تنوع زیادی دارد و حتی در برخی رتبه یک کشور است. نکته قابل‌توجه هم اینکه 21 درصد از استخراج مواد معدنی کشور مربوط به استان ماست. همچنین، 90 درصد استخراج مس، 80 درصد استخراج تیتانیوم و 70 درصد استخراج کرومیت در کشور به استان ما تعلق دارد که جایگاه ویژه‌ای را برای ما فراهم کرده است و می‌کند. راستی، می‌دانید عمده معادن استان ما در نیمه شمال غربی آن واقع شده‌اند؟ وجود 40 گونه سنگ قیمتی سبب شده است کرمان یکی از استان‌های مزیت‌دار در حوزه صنعت تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی محسوب شود. برای مثال، سنگ قیمتی کریپوزولا که از سنگ فیروزه گران‌بهاتر است، فقط در استان‌های کرمان و کهگیلویه و بویراحمد و سنگ قیمتی گرانیت نیز تنها در کرمان و سه استان دیگر وجود دارد. ازاین‌رو، توجه هدفمند به آموزش‌های مهارتی در رشته‌های مرتبط با حوزه سنگ‌های قیمتی نیز می‌تواند آینده شغلی مناسبی را برای علاقه‌مندان ایجاد کند.
همچنان‌که در حال مشاهده بخش‌های مجتمع هستیم، یکی از مهندسان ارشد مجتمع برای بچه‌ها توضیح می‌دهد که بیشتر صنایع استان، به لحاظ تعداد واحدهای صنعتی، در شهرستان کرمان مستقر شده‌اند و بعد از آن نیز شهرستان‌های رفسنجان، سیرجان و جیرفت بیشترین تعداد صنایع را در خود دارند. استان کرمان در برخی فعالیت‌های بخش صنعت جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد ملی دارد. برای نمونه، صنایع الکترونیک (با 27 درصد سهم کشوری) در بخش صنایع پیشرفته استان، یکی از فعالیت‌های ویژه صنعتی استان کرمان است.
ظرفیت دوم
دومین مقصد سفر، بازدید از نخلستانی زیبا در کرمان بود. قابلیت ویژه بخش کشاورزی کرمان باعث شده است استان در تولید برخی از محصولات زراعی و باغی مزیت نسبی داشته باشد. بیش از 250 هزار واحد تولیدی کشاورزی تحت عنوان بهره‌برداری کشاورزی در سطح استان شناسایی شده‌اند که حداقل به یکی از فعالیت‌های زراعت، باغداری، تولید گلخانه‌ای، پرورش دام، پرورش ماکیان به روش سنتی، پرورش زنبورعسل و کرم ابریشم مشغول هستند. استان ما در دو محصول خرما و پسته رتبه نخست کشور، در تولید مرکبات، گل محمدی و محصولات گلخانه‌ای رتبه دوم، و در تولید بادام، زعفران، لیموترش و گیاهان دارویی رتبه سوم را دارد. خدا را به‌خاطر این‌همه نعمت شکر. این آمار نشان‌دهنده اهمیت استان ما در بخش کشاورزی کشور و نویدبخش بازار کار مناسب برای علاقه‌مندان به رشته‌های مرتبط با حوزه کشاورزی در آینده خواهد بود. راستی، چطور می‌توانیم از این‌همه نعمت خدادادی برای تأمین نیازهای خودمان و دیگران استفاده کنیم؟
ظرفیت سوم
مقصد پایانی سفر ما، یکی از اقامتگاه‌های بوم‌گردی کرمان بود. مدیر اقامتگاه پس از استقبال از بچه‌ها، درباره گردشگری کرمان صحبت کرد و گفت استان کرمان با حدود 3 هزار جاذبه تاریخی، جغرافیایی، فرهنگی و طبیعی، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مقصدهای گردشگری، برای هم ایرانیان و هم دیگر مردم دنیا، شناخته شده است. از این تعداد، شش اثر باغ شاهزاده ماهان، ارگ بم، روستای تاریخی میمند، بیابان لوت، قنات‌های گوهر ریز، جوپار، اکبرآباد و قاسم‌آباد و همچنین گلیم شیریکی‌پیج سیرجان ثبت جهانی شده‌اند. از این روست که استان کرمان در صدر استان‌های دارای ثبت آثار جهانی قرار گرفته است. جالب است بدانیم، استان کرمان در راه‌اندازی اقامتگاه‌های بوم‌گردی رتبه نخست کشوری را دارد. گردشگری تاریخی، طبیعت‌گردی، بوم‌گردی و گردشگری ورزشی نقاط قوت استان ما هستند و فرصت‌های زیادی را برای ساختن و پیشرفت استان در پرتو بهره‌برداری از منابع گردشگری فراهم نموده‌اند.
بچه‌ها زیر لب می‌گفتند چقدر خوب، پس ما هم می‌توانیم در این حوزه جذاب کاری وارد شویم و در پیشرفت استان و کشورمان سهیم باشیم.
ساعت به‌وقت کرمان؛ 06:15 عصر
سفر یک‌روزه کرمان‌شناسی، هرچند کوتاه، ولی به نظر پربار بود. آشنایی نزدیک با زمینه‌های گوناگون کار و فعالیت در بخش صنایع و معادن، کشاورزی و گردشگری، فرصت مناسبی فراهم می‌کند تا با کسب دانش و مهارت لازم، خود را برای ورود به یکی از این کسب‌وکارها آماده کنیم.