لطفاً خودتان را معرفی کنید.
بنده حمید رحمانی هستم؛ مدیر هنرستان کشاورزی شهید مطهری شهرستان خلیلآباد استان خراسان رضوی. 24 سال است در هنرستانهای کشاورزی مدیریت هنرستان را بر عهده داشتهام. رشته تحصیلی دانشگاهیام ماشینآلات کشاورزی بوده است.
شاخههای تحصیل در رشته کشاورزی چگونهاند؟
در رشته کشاورزی چهار شاخه اصلی داریم، شامل: امور زراعی، امور باغی، ماشینهای کشاورزی و صنایع غذایی.
آیا شما خودتان هنرجوی هنرستان بودید؟
خیر. در زمان ما هنرستانهای کشاورزی به این اندازه گسترش نداشتند. بنده در دانشگاه وارد رشته ماشینآلات کشاورزی شدم.
هنرستانهای کشاورزی در سطح کشور به چند دسته تقسیم میشوند؟
هنرستانهای کشاورزی در کشور دو دستهاند؛ دستهای زیر نظر جهاد کشاورزی که متولی آموزش کشاورزی است و دستهای دیگر زیر نظر آموزشوپرورش. جهاد کشاورزی در نقاط گوناگون کشور و در شهرستانها حدود 30 مرکز آموزش کشاورزی دارد که مثل هنرستانها از پایه دهم دانشآموز میگیرند و پایه دوازدهم هم مدرک دیپلم میدهند. اما هنرستانهای کشاورزی که زیر نظر آموزشوپرورشاند، در کل کشور حدود 80 تا 85 هنرستان هستند که از سال دهم دانشآموز میگیرند و در سال دوازدهم دیپلم میدهند.
در مورد فرصتهای اشتغال در رشته کشاورزی توضیح بدهید؟
هنرجویان ما میتوانند در بخش دفترها یا مراکز خدمات کشاورزی مشغول شوند. همچنین در بحث فضای سبز، چه فضای سبز شهری و چه فضای سبز مراتع. همچنین واحدهای سموم دفع آفات، بحث مدیریت گلخانهها و سرپرستی گلخانهها موقعیتهای بسیار خوبی برای اشتغال دارند.
آیا آموزشهای هنرستان و مطالب کتابهای درسی برای ورود به بازار کار کافی هستند؟
متأسفانه خیر. کتابهای درسی ما که الان مرجع درسی در هنرستانهای کشاورزی هستند، هم در جهاد و هم در آموزشوپرورش، بهروز نیستند و هنرجوی ما کشاورزی نوین را آموزش نمیبیند.
اگر بخواهید درصدی را به مهارت عملی و دانش نظری اختصاص دهید، این درصدها چگونهاند؟
از نظر بنده، 80 درصد عملی و 20 درصد نظری؛ چون عملی خیلی مهم است و اگر هنرجو وارد محیط فیزیکی کار بشود، ترسش بریزد و جسارت پیدا کند، کشاورز موفقی خواهد شد.
پیشنهاد شما به هنرجویان این رشته برای ورود به بازار کار چیست؟
از ابتدا به دنبال ورود به بازار کار باشند. بهتر است که در کنار تحصیل وارد بازار کار بشوند.
در حال حاضر ارتباط صنعت کشاورزی با هنرستان را چگونه ارزیابی میکنید؟
بهطور کلی، ارتباط صنعت کشاورزی با هنرستانهای کشاورزی ضعیف است. متأسفانه هم در منطقه ما و هم در کل کشور اینگونه است. جایی ایجاد نشده است که این دو را به هم وصل کند تا متمرکز شوند روی مجموعهای از آموزشهای لازم. اگر این ارتباط مستمر شکل بگیرد، من فکر میکنم به نفع هر دو گروه است. ما هم پیگیر این موضوع بودهایم، ولی متأسفانه کشاورزهایی که به روش سنتی عادت کردهاند، از این استقبال نمیکنند.
در مورد ورود فناوری به رشته کشاورزی توضیح دهید؟
در سالهای بعد از انقلاب فناوریهای بسیاری وارد کشاورزی ایران شده است، ولی باز هم بهروز نیست. سرعت فناوری بسیار سریعتر است و کشاورزی ایران تقریباً میتوان گفت نیمهصنعتی و نیمهسنتی شده است. فناوری هنوز واقعاً وارد کشاورزی ما نشده است. ما در این زمینه خلأ داریم و لازم است هنرجویان و افراد علاقهمند آن را پر کنند. فکر میکنم اگر چنین اتفاقی بیفتد و افراد و کسانی که خود از بطن کشاورزی هستند، بیایند و تخصص پیدا کنند، شرایط خیلی بهتر میشود.
این مجله رشد هنرجوست و مخاطب اصلی آن هنرجویان هستند. اگر توصیهای به آنها دارید، بفرمایید.
دو مورد را باید خدمتتان عرض کنم. اول اینکه اگر هنرجویان در فکر این باشند که وارد بازار کار واقعی بشوند، موفقتر خواهند بود تا اینکه به پشتمیزنشینی فکر کنند و انتظار آن را بکشند یا دچار مدرکگرایی بشوند. دوم اینکه دنیا به غذا احتیاج دارد. غذا هم از کشاورزی تأمین میشود و این بسیار مهم است. به لحاظ درآمدی نیز ما همکارانی داریم که مثلاً در رشته گیاهپزشکی، مراجعههایی دارند و با انجام یک معاینه (ویزیت) و تجویز یک سم مناسب برای یک باغ، دستمزدشان رقم قابلتوجهی میشود. میخواهم بگویم، شرایط کاری بسیار خوبی در انتظار هنرجویان است. همکار دیگری داشتیم که اختراعی کرده بود. از هستههای زیتون که آنها را دور میریزند، در محیط آزمایشگاهی روغنی میگیرد که برای جوانسازی پوست استفاده میشود. این ایده را یک شرکت لوازمآرایشی به مبلغ قابلتوجهی خرید.
ما در ضمن کارآفرینان بسیار خوبی از همین هنرستان داریم که الان در سطح شهرستان در سمتهای بسیار خوبی قرار گرفتهاند. همچنین چند گلخانهدار نمونه شهرستان، از هنرجویان همین هنرستان بودند و این از افتخارات ماست. هنرجویان باید جسارت کار داشته باشند و نترسند. ما و گذشتگانمان اعتقاد داریم در کشاورزی رزق مردم وجود دارد و خدا برکتش را میدهد.