چرایی آموزش مفاهیم قرآن کریم عنوان مقالهای است که در جدیدترین شماره فصلنامه «رشد آموزش قرآن و معارف اسلامی» منتشر شده است
در ابتدای این مقاله میخوانیم: «آموزش درک معنای آیات قرآن کریم از امور بدیهی است. یعنی تصور آن موجب تصدیق است. اما بیان این ضرورت زمانی بیشتر خود را نشان میدهد که به عمومی و همگانی بودن این آموزش تأکید میشود.
ممکن است برخی چنین بیندیشند که درک معنای آیات قرآن برای علما و دانشمندان و کسانی که به طور خاص در حوزهها یا دانشگاهها به فراگیری علوم دینی میپردازند، لازم است؛ اما عموم مردم نیازی به این آموزش ندارند و سهم آنها از قرآن کریم میتواند به خواندن معمولی و رایج قرآن و کسب ثواب و پاداش محدود شود.»
در ادامه آمده است: «ضرورت این امر بدیهی است ولی به دلیل غفلت از آن، دلایل و توضیحات زیر مفید بهنظر میرسد:
1. قرائت یعنی تلفظ و درک معنا
2. دستور به قرائت دستور به درک معناست
3. چهار مرتبه قرآن کریم بر اساس روایتی از معصومان(ع)
4. لازمه تفکر و تدبر درک معناست
در توضیح این نکته که «دستور به قرائت دستور به درک معناست» آمده است: «در قرآن و روایات، به خواندن، تفکر و تدبر در آیات دستور داده شده است، اما هیچ آیهای از قرآن نمیفرماید وقتی قرآن را میخوانید، معنای آن را نیز بفهمید. زیرا بهطور عادتی هنگام خواندن، درک معنا ترک نمیشود و نباید خواندن به صورتی انجام شود که درک معنا اتفاق نیفتد.
از اینرو، دستور به خواندن، دستور به فهمیدن نیز است؛ در حالیکه تفکر و تدبر چنین نیست. از روی عادت و غالباً ممکن است آیاتی یا متنی خوانده شود، ولی این خواندن با تفکر و تدبر همراه نباشد. از اینرو، چون تفکر و تدبر امکان ترک دارد، قرآن به انجام آن دستور میدهد. به این ترتیب، نبود دستور و تذکر به درک معنا، نشانگر آن است که خواندن بدون درک معنا قابل تصور نیست؛ یعنی درک معنا جزئی از خواندن است.»
نویسنده: مسعود وکیل، کارشناس و مؤلف کتابهای آموزش قرآن
کلیدواژهها: آموزش مفاهیم، قرائت، درک معنا، تفکر در قرآن، تدبر در قرآن
برای دریافت فایل PDF این مقاله کلیک کنید.