در چهارمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی مجلات رشد با موضوع «تربیت زیبایی‌شناختی و هنری» مباحث علمی و کاربردی مرتبط با این ساحت توسط متخصص این حوزه ارائه شد.
به گزارش واحد خبر و رسانه دفتر انتشارات و فناوری آموزشی، چهارمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی مجلات رشد با موضوع «تربیت زیبایی شناختی و هنری» در محل سالن اجتماعات مدرسه تاریخی دارالفنون برگزار شد. در این نشست که با حضور مدیرکل، معاونین، سردبیران و مدیران داخلی مجلات رشد دانش‌آموزی و مجلات رشد عمومی بزرگسال و تخصصی، رؤسا و کارشناسان گروه‌های مجلات رشد و همچنین اعضای شورای برنامه‌ریزی این نشریات برگزار شد، دکتر محمد حسن شاهنگی، پژوهشگر عرصه تعلیم و تربیت نکاتی در خصوص ساحت زیبایی شناختی و هنری ارائه و به سؤالات و پرسش‌های حاضران پاسخ داد.
نشست‌های تخصصی، فرصت اندیشه‌ورزی برای تقویت علمی و حرفه‌ای مجلات رشد
در این جلسه دکتر محمد صالح مذنبی، مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی و مدیر مسئول مجلات رشد، برگزاری این نشست‌ها را فرصتی مناسب و زمینه‌ای برای اندیشه‌ورزی و استفاده از ظرفیت‌های علمی کشور برای رشد و گسترش این نشریات و غنی‌سازی هر چه بیشتر این فعالیت‌ها در راستای اسناد تحولی آموزش و پرورش، به‌خصوص سند تحول بنیادین آموزش و پرورش دانست.
مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی با اشاره به این موضوع که باید با برگزاری نشست‌های تخصصی مجلات رشد، در زمینه مجلات تولیدی و ارتباط و نسبت آن با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش گفت‌و‌گو و اندیشه‌ورزی کنیم، گفت: تأکید چندباره‌ام بر امر مهم اندیشه‌ورزی به این دلیل است که اندیشه‌ورزی و گفت‌و‌گو را یک اصل مهم و ضروری در حوزه کاری خودمان می‌دانم. قصد و هدف این است که این نشست‌ها تبدیل به فضایی اندیشه‌ورزانه شود تا بتوانیم از ماحصل آنچه اندیشمندان حوزه تعلیم و تربیت و دیگر حوزه‌های مرتبط بیان می‌کنند و مشارکتی که خودمان در این جلسات داریم، در کار تهیه محتوا و تولید مجلات رشد استفاده کنیم. از آنجایی که در این مجموعه نشست‌ها ساحت‌های گوناگون طرح شده در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش محور اصلی گفت و گوهاست، به دنبال آن هستیم تا بتوانیم همه آنچه را که تولید میشود، در ارتباط با اسناد بالادستی آموزشوپرورش و مبنایی حوزه تعلیم‌و‌تربیت و آموزشوپرورش، یعنی سند تحول بنیادین آموزشوپرورش معنا ببخشیم و به سمت و سویی برویم که آنچه تولید میشود بتواند در راستای این سند، پاسخگوی نیازهای و تقاضاهای گوناگون و متنوع مجموعه مخاطبان مجلات رشد باشد.
توسعه و تعمیق نگاه اصولی نسبت به متن سند تحول بنیادین آموزشوپرورش
مدیر مسئول مجلات رشد، هدف دیگر برگزاری نشست‌های تخصصی مجلات رشد را تعمیق نگاه دست‌اندرکاران تولید مجلات رشد در موضوعات مربوط با سند تحول بنیادین آموزشوپرورش ذکر کرد و افرود: بحث محوری ما در این جلسات، طرح موضوع و بحث در زمینه ساحت‌های چندگانه سند تحول است که به عنوان نمونه در نشست امروز، به مبحث تربیت زیبایی شناختی و هنری پرداخته‌ایم. موضوعی که کمک می‌کند تا با دقت در نکاتی که مطرح میشود، با نگاهی عمیق‌تر و اصولی‌تر و از زاویه ادبیات مطرح شده در سند تحول بنیادین آموزشوپرورش، نگاهمان را در این زمینه عمیق تر و دقیق‌تر کنیم.
برگزاری این نشست‌ها را می‌توان اتفاقی مبارک دانست که کمک خواهد کرد با یکدلی، وحدت نظر، نگاه عمیق و دقیق‌تر و اشتراک نظر بیشتر کار خودمان را در مجموعه مجلات رشد که در واقع یک کل متکثر اما با اهداف و مأموریت‌هایی مشترک هستند، دنبال کنیم.
هنر و زیبایی؛ وجه تمایزی که می‌تواند مزیت رقابتی مجلات رشد باشد
دکتر مذنبی، ضمن تأکید بر ضروت برگزاری نشست‌های تخصصی مجلات رشد آن را وجه تمایز تولیدات این حوزه دانست و گفت: اهمیت این موضوع وقتی بهتر درک خواهد شد که توجه داشته باشیم کار ما در دفتر انتشارات و فناری آموزشی و مجموعه مجلات رشد، به دلیل وجه رسانه‌ای این مجلات خیلی مهم است. ضمن این که این نشریات پر شمار و با سابقه طولانی، ارتباط و پیوند وثیقی با موضوع هنر، زیبایی‌شناسی، ادبیات و... دارند و اتفاقاً وجه تمایز آنچه در این دفتر تولید میشود، در توجه به امر زیبایی‌شناسی و هنر است.
دلالت‌های «ساحت تربیت زیبایی شناختی و هنری» در سند تحول و جایگاه آن در مجلات رشد
در چهارمین نشست تخصصی مجلات رشد که با عنوان «تربیت زیبایی شناختی و هنری» برگزار شد، دکتر محمد حسن شاهنگی، پژوهشگر عرصه تعلیم و تربیت، نکاتی را بیان و سپس بحث اصلی خود را در خصوص ساحت زیبایی شناختی و هنری ارائه کرد و به سؤالات و پرسش‌های طرح شده از سوی حاضران پاسخ داد.
دکتر شاهنگی در ابتدای این جلسه گفت: آنچه در این فرصت طرح و ارائه میشود، کامل نیست اما می‌تواند با گفت‌و‌گو و اندیشه‌ورزی و تعامل بیشتر، از آنچه هست کامل‌تر شود. شاید اشاره به این نکته که تنها سند و متن کاملی که در عالم وجود مطرح است متن«قرآن» است، بتواند ناکامل بودن هر بحث و سند و نوشته دست بشر را روشن کند.
وی در ادامه با اشاره به سرفصل‌های محورهای اساسی بحث درباره «تربیت زیبایی شناختی و هنر» به حوزه تعاریف و بررسی برخی روابط در این حوزه پرداخت و گفت: برای اشتراک نظر بیشتر در زمینه معنا و مفهوم زیبایی، به برخی از تعاریف از نگاه اندیشمندان اسلامی و برخی صاحب نظران از این واژه می‌پردازیم.
تعریف زیبایی در معنای لغوی آن
«زیبا» در لغت از مصدر زیبیدن دارای معانی مختلفی؛ چون شایسته، نیکو، جمیل و خوش نما است، و در اصطلاح، نمود یا پرده‌ای نگارین و شفاف است که روی کمال کشیده شده است. همچنین از نگاهی دیگر، «زیبایی» یعنی حالت و کیفیت زیبا که عبارت است از نظم و هماهنگی که همراه عظمت و پاکی در شیء وجود دارد و عقل و تخیل و تمایلات عالی انسان را به تحسین وا دارد و لذّت و انبساط پدید آورد.
در فلسفه افلاطون، «زیبایی» عبارت است از هماهنگی اجزا با کل، مانند ساختمانی که در و دیوار و سقف و سایر اجزای آن با تناسب‌خاصی ساخته شده باشد. افلاطون به رابطه بین زیبایی و سودمندی می‌پردازد و در زبان یونانی کالُن به معنای زیبایی و آواتون به معنای خیر است.
ارسطو معتقد است «زیبایی» نظم، تقارن و کمال است. نظمی که ارسطو از آن سخن می‌گوید نظم طبیعی و مرجع آن طبیعت است.
هیوم کتابی به نام «در باب معیار ذوق» دارد و در این کتاب برای اولین بار بین «لذت» و «زیبایی» ارتباط بر قرار می‌کند. او معتقد است هر آنچه باعث لذت شود زیباست و هر آنچه باعث لذت نشود زشت است و در حقیقت این ذوق انسان است که زیبایی را درک می‌کند.
کانت انقلابی را در فلسفه بوجود می آورد که در اصطلاح به آن انقلاب کپرنیکی می‌گویند. او در باب «زیبایی» چنین می‌گوید: زیبا چیزیست که لذتی بیافریند، رها از بهره و سود، بدون مفهوم، همگانی، بدون هدف و فرجام باشد. او زیبایی را عینی (objective) می‌داند، اما اعتقاد دارد درک زیبایی به ذهن ما بر می‌گردد و امری ذهنی (subjective) است.
از نظر فارابی «زیبایی» کمال نهایی و وجود برتر یک موجود است. طبق این تعریف موجودی زیباست که همه کمالات مورد انتظار از آن را داشته باشد.
طبق نظر ابن سینا زیبایی مبتنی بر سه رکن: حُسن نظم، حُسن تألیف و حُسن اعتدال استوار است.
بر اساس تعریف صدرالمتألهین امری مورد تحسین و ستایش واقع میشود که در آن، هر چیزی کمالات بایسته و شایسته خود را داشته باشد.
از نظر علامه محمدتقی جعفری، زیبایی آن است که انسان را ضمن رفع حس زیبایی جوئیش به کمال نیز نایل کند.
مخاطبان گرامی؛ برای مشاهده مشروح گزارش نشست با موضوع تربیت زیبایی شناختی و هنری اینجا را انتخاب کنید.